305 / 457
304
Avukatlık Mesleğinde Piskolojik Taciz: Mobbing
iş hayatında, cinsel tacize maruz kalma başta olmak üzere, ücretlerde
eşitsizlik, kayıt dışı çalıştırılma ve kariyer hayatında fırsat ve kaynak-
lar bakımından geri bırakılma durumu kadınlara ayrımcılık yapıldığı-
na dair örnek teşkil etmektedir.
6
Ayrıca iş yaşamında, cinsiyete dayalı
ayrımcılığın yanında, kişilerin din veya mezheplerine, etnik kökenle-
rine veya eğitim durumlarına yönelik ayrımcılığa maruz kaldıkları da
görülmektedir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin
“Ayrımcılık yasağı”
başlıklı
14’üncü maddesinde,
“Bu Sözleşme’de tanınan hak ve özgürlüklerden ya-
rarlanma, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasal veya diğer kanaatler, ulusal veya
toplumsal köken, ulusal bir azınlığa aidiyet, servet, doğum başta olmak üzere
herhangi başka bir duruma dayalı hiçbir ayrımcılık gözetilmeksizin sağlanmalı-
dır.”
Söz konusu düzenleme ile AİHS’te güvence altına alınmış çalışma
özgürlüğü de dâhil olmak üzere bütün hakların kişiler arasında ayrım
gözetilmeksizin kendilerine tanınması gerektiği vurgulanmaktadır.
İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin
Sözleşme’ye Ek 12 Numaralı Protokol’ün
“Ayrımcılığın genel olarak yasak-
lanması”
başlıklı 1’inci maddesinde,
“1) Hukuken temin edilmiş olan tüm
haklardan yararlanma, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasi veya diğer kanaatler,
ulusal ve sosyal köken, ulusal bir azınlığa mensup olma, servet, doğum veya
herhangi bir diğer statü bakımından hiçbir ayrımcılık yapılmadan sağlanır.
2) Hiç kimse, 1. paragrafta belirtildiği şekilde hiçbir gerekçeyle, hiçbir
kamu makamı tarafından ayrımcılığa maruz bırakılamaz.”
Söz konusu düzenlemede de yer aldığı üzere kişiler kendilerine
hukuken tanınmış haklardan hiçbir ayrım gözetilmeksizin yararlan-
ma hakkına sahiptirler. Bu bakımdan iş hayatında karşılaşılan ayrım-
cılığa yönelik tutum ve davranışlar, hem iç hukuk hem de uluslararası
hukuk kurallarına aykırılık teşkil etmektedir.
II. Mobbing Kavramı
Mobbing kavramı,
“Psikolojik şiddet, kuşatma, taciz, rahatsız etme
veya sıkıntı verme anlamına gelmekte olup bir veya birkaç kişi tarafından,
6
Nesrin Şalvarcı Türeli, Nilgün Dolmacı, “İş Yaşamında Kadın Çalışana Yönelik
Ayrımcı Bakış Açısı ve Mobbing Üzerine Ampirik Bir Çalışma”,
Ekonomi ve Yöne-
tim Araştırmaları Dergisi
, Cilt: 2, Sayı: 2, Aralık 2013, s. 85, 86.