Dergi 130

361

TBB Dergisi 2017 (130)

Neşe BARAN ÇELİK

TVK’nın 12. maddesinde yapılan değişiklikler sebebiyle gündeme ge-

len istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığının kazanılması oluş-

turmaktadır.

Bu bağlamda öncelikle istisnai haller kapsamında Türk vatandaş-

lığını kazanabilecek olan yabancılar yukarıda anlatılan değişiklikler

dikkate alınarak incelenecektir. Bu değişikliklerle

Türk hukukunda

da kabul edilen ve hâlihazırda pek çok devletin vatandaşlığın kaza-

nılmasında kabul ettiği bir ölçüt haline gelen yatırım

kriteri, konuy-

la ilgili farklı hukuk sistemlerindeki düzenlemeler ve tartışmalar da

dikkate alınarak değerlendirilecektir. Daha sonra istisnai haller kap-

samında Türk vatandaşlığını kazanılmasında başvuru şartları ve baş-

vuru usulü, başvuru hakkında karar verecek olan yetkili makam, bu

yolla kazanılan vatandaşlığın vatandaşlığı kazanan kişi, eşi ve çocuk-

ları bakımından sonuçları incelenecek ve son olarak da ülkemizde ge-

çici koruma statüsüyle bulunan Suriye vatandaşlarının istisnai haller

kapsamında Türk vatandaşlığını kazanabilmesi konusu tartışılacaktır.

I. GENEL OLARAK TÜRK VATANDAŞLIĞININ YETKİLİ

MAKAM KARARIYLA KAZANILMASI

Gerçek kişiler bakımından vatandaşlık, doğumla ya da sonradan

olmak üzere iki şekilde kazanılabilir ve buna bağlı olarak ‘asli vatan-

daşlık’ ve ‘müktesep vatandaşlık’ olarak ikiye ayrılır.

Kişinin doğum

anından itibaren sonuç doğuran ve doğum sebebiyle kazandığı vatan-

daşlık asli vatandaşlıktır. Devletler vatandaşlığın aslen kazanılması

bakımından genellikle doğum yeri (

jus soli

) ve soy bağı (

jus sanguinis

)

esaslarından birisini ya da her ikisini birlikte kabul etmektedir.

Bu-

-formulu-2278144/ (Erişim tarihi 15.03 2017) ;‘Suriyelilere vatandaşlık verildi

mi?’, Hukuki Haber,

www.hukukihaber.net/gundem/suriyelilere-vatandaslik-

verildi-mi-h88219html( Erişim tarihi 09.03.2017);‘İstanbul’da Suriyelilere vatan-

daşlık için çalışmalar başladı’,Habertürk

,http://www.haberturk.com/gundem/

haber/1401708-istanbulda-suriyelilere-vatandaslik-icin- calismalar-basladi (

Erişim tarihi 15.03.2017); ‘Suriyeli mültecilerden isteyenlere vatandaşlık verile-

cek’, NTV,

http://www.ntv.com.tr/turkiye/suriyeli-multecilerden-isteyenlere-

vatandaslik-verilecek,Cs1vyKxqsk2OMwgOVUWrkA

(Erişim tarihi 15.03.2017.;‘Hükümetten Suriyelilere vatandaşlık açıklaması’, A Ha-

ber,

http://www.ahaber.com.tr/gundem/2017/02/23/hukumetten-suriyelilere-

vatandaslik-aciklamasi;(Erişimtarihi 15.03.2017).

Doğan, Vatandaşlık, s.31.

Nomer, 22. Bası, s.53