Dergi 130

366 / 457

365 TBB Dergisi 2017 (130) Neşe BARAN ÇELİK
alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, ken-
disinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu c) Vatan-
daşlığa alınması zaruri görülen kişiler d) Göçmen olarak kabul edilen
kişiler.
1. TVK m.12/1-a Kapsamındaki Yabancılar: Türkiye’ye Sana-
yi Tesisleri Getiren veya Bilimsel, Teknolojik, Ekonomik, Sosyal,
Sportif, Kültürel, Sanatsal Alanlarda Olağanüstü Hizmeti Geçen ya
da Geçeceği Düşünülen ve İlgili Bakanlıklarca Haklarında Gerek-
çeli Teklifte Bulunulan Kişiler
TVK m.12 kapsamında düzenlenen ilk grubu oluşturan bu yaban-
cıların Türk vatandaşlığını kazanabilmesi için öncelikle ilgili Bakanlı-
ğın 30 İçişleri Bakanlığına gerekçeli teklifte bulunarak söz konusu kişi-
lerin genel yolla vatandaşlığa alınma şartları aranmadan ‘olağanüstü’
bir karar ile vatandaşlığa alınmaları için geçerli olan sebepleri belirt-
meleri gerekir. 31 İçişleri Bakanlığı ise durumunu uygun bulduklarını
Bakanlar Kuruluna bildirecektir.
Yabancıların ekonomi, bilim, spor ya da kültürel alanlardaki is-
tisnai katkıları nedeniyle kolaylaştırılmış yollarla vatandaşlığa kabul
edilmesi dünyanın birçok ülkesinde uygulanmaktadır. Nitekim Avru-
pa Birliği Demokrasi Gözlemevi (EUDO) vatandaşlık verileri, AB’deki
28 Üye Devletin ekonomik çıkarları doğrultusunda ya da kişilerin kül-
türel, spor veya bilimsel faaliyetlerin yanı sıra özel başarıları nedeniy-
le vatandaşlığa kabul edilmesine izin verdiğini göstermektedir.32 Al-
30 TVK Tasarısının TBMM İçişleri Komisyonunda görüşülmesi sırasında oluşturu-
lan Alt Komisyonda, vatandaşlığa alınacak kişilerle ilgili olarak Bakanlığa, kamu
yararına çalışan sivil toplum örgütleri, üniversiteler ve meslek odalarının öneri
getirebilmesine ilişkin değişiklik talebi, sivil toplum örgütlerinin ilgili oldukları
bakanlıkları harekete geçirebilme imkânlarının zaten mevcut olmasından dola-
yı kabul edilmemiştir. Konuyla ilgili 22. Dönem İçişleri Komisyonu Raporu, için
bkz.: s.12 (Erişim
tarihi 15.03.2017).
31 Erdem, s.139.
32 Bilgi için bkz.: AB dahilindeki farklı üniversiteler den oluşan bir konsorsiyum so-
rumluluğunda faaliyet gösteren ve finansmanı Avrupa Komisyonu, Avrupa Par-
lamentosu, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından sağlanan
EUDO (European Union Observatory on Democracy Citizenship) tarafından ha-
zırlanan ve farklı devletlerin güncel vatandaşlık kanunları esas alınarak hazırla-
nan ‘Vatandaşlığın Kazanılmasına İlişkin Küresel Veritabanı’(Global
Database on Modes of Acquisition of Citizenship ), San Domenico di Fiesole:
European University Institute;