Dergi 130

Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda ‘Tedbir’

ver, is not to make a comprehensive comparison between practices

of AYM and of ECHR. The purpose is to review and analyze the four-

year practice of AYM regarding interim measures.

In the review which is made under four basic titles, it is discus-

sed, firstly, the nature and purposes of the interim measure. Under

the second title, with reference to the purposes of the intstrument,

it is looked into what the requirements are to grant interim measu-

re. Third title examines the procedure of the interim measure and,

in this examination, looks into both applicable law and its practice.

In this part, the contradictions between the related constitutional

provision are reviewed and Law no.6216 provisions and internal ru-

les of the constitutional court and the reflections of the issues are

criticized on practices. Under the last title, the specific issues related

to the content of the interim measure decisions and their enforce-

ment are mentioned.

Keywords:

Individual Application, İnterim Measure, İnternal

Rules of the Constitutional Court, Right to Life, Right to Protect Cor-

poreal and Spiritual İntegrity

GİRİŞ

Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru usulünün göre-

ce yeni bir usul olmasının da bir sonucu olarak, bireysel başvuruda

tedbir uygulaması birtakım soru işaretlerini ve belirsizlikleri hala içe-

risinde barındırmaktadır. Açıktır ki, bu soru işaretleri büyük ölçüde,

AYM’nin kuracağı istikrarlı içtihatlarla ortadan kaldırılacaktır. Bu ça-

lışmanın da amacı, oluşmakta olan tedbir uygulamasına dair içtihadı,

mahkemenin dört yıllık uygulaması ekseninde incelemek ve bireysel

başvuruda tedbir aracının kullanımına ve etkinliğine dair bir genel

değerlendirme yapmaktır.

AYM’ye bireysel başvuru usulü öncelikle, temel hak ve özgür-

lüklerin daha iyi biçimde korunmasını güvence altına almanın bir

yolu olarak anayasal sistemimize dâhil edilmiş olsa da

bu usulün

getirilmesinin en önemli nedenlerinden birisi Avrupa İnsan Hakları

Mahkemesi’ne (AİHM) Türkiye’den giden başvuruların sayısını azalt-

Madde gerekçesinde bu şöyle ifade edilmiştir: “Türkiye’de bireysel başvuru yo-

lunun kabul edilmesi, bir yandan bireylerin sahip oldukları temel hak ve özgür-

lüklerin daha iyi korunmasını sağlayacak, öte yandan da kamu organlarını, Ana-

yasaya ve kanunlara daha uygun davranma konusunda zorlayacaktır.” https://