131

TBB Dergisi 2017 (131)

Kahan Onur ARSLAN

c. Yararlanmanın Geçici Olması İlkesi

Kamu mallarından özel amaçla yararlanılmasının izne tabi oldu-

ğuna ve bu iznin ilgilisi lehine özel hukukta tanımlanan kapsamda bir

aynî hak tesis etmediğine yukarıda değinmiştik. Bu çerçevede idare-

nin vermiş olduğu izni her zaman geri alabileceği de vurgulanmıştı.

Buradan da anlaşıldığı ve yine yukarıda da değinildiği üzere, idarece

verilen izin ilgilisi lehine bir kazanılmış hak da tesis etmemektedir.

Tüm bunlardan çıkan sonuç şudur ki özel yararlanmada, yararlanma-

nın geçici olması esastır.

İzin ile yararlanmada, idarenin kamu malının korunması amacıy-

la kamu malını her zaman kendi kullanımına alabileceği; verdiği izni

süresi bittiğinde yenilemeyebileceği; hatta izin süresi bitmeden de bir

yaptırım olarak veya salt kamu yararı amacıyla izni geri alabileceğini

kabul etmek gerekir.

Yararlanmanın geçici olması ilkesinin tek istisnası ise mahiyetiyle

uygun düştüğü üzere, mezar imtiyazlarıdır.

SONUÇ

Sonuç olarak öncelikle, idare hukuku kapsamında “kamu malı”

kavramı, “devlet ve kamu tüzel kişilerinin mevzuat hükümleri uya-

rınca ya da yürütülen kamu hizmetinin niteliği dolayısıyla belli kamu

hizmetlerine tahsis edilmiş malları” şeklinde tanımlanmalı ve devletin

veya kamu tüzel kişilerinin sahip olduğu tüm mallardan ayrılmalıdır

denilebilir. Bu ayrım, kamu mallarının kendine özgü bir hukuk rejimi-

ne tâbi olması sonucu bakımından da gereklidir.

Ayrıca, kamu mallarının tek çeşit olmadığını da vurgulamak ge-

rekir. Kamu malları, tahsisi amaçlarına göre, maddi içeriklerine göre,

Gözübüyük/Tan, s. 1140. Nitekim Danıştay, bir kararında, bir vakfın başvurusu

üzerine kamunun kullanımına açık fakat trafiğe kapalı yolun bir kısmının oto-

park olarak kullanılmak üzere ilgili belediye tarafından vakfın işgaline bırakıldığı

fakat daha sonra trafik düzeninde yapılan değişiklik gerekçe gösterilerek vakfın

işgaline son verilmesi yönündeki işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine

karar vermiştir. Karar için bkz. Danıştay 10. Daire, Karar Tarihi: 14.12.1992, E.

1992/3452, K. 1992/3497.

Gözler/Kaplan, s. 704; Gözübüyük/Tan, s. 1141.