dergi 132

122

Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdurun Hukuki Yardım Alma Hakkı

right, and the circumstances required to benefit from this right were

analyzed. In the final section of the study, we present some legal

inadequacies about the victim’s right to receive legal assistance

from a legal counsel and some solution suggestions.

Keywords

: Victim of Crime, Victim’s Rights, Legal Aid, Arbitrary

Legal Aid, Obligatory Legal Aid

I. GİRİŞ

Katılan sıfatı ile bireysel iddia makamında süje olma hakkına sa-

hip olan mağdur, ceza muhakemesi hukukunun önemli kavramların-

dan biridir. Ceza muhakemesinde şüpheli ve sanık açısından maddi

gerçeğin ortaya çıkarılması ve adil ve hakkaniyete uygun bir yargıla-

manın yapılması ne kadar önemli ise, suçun mağdur veya mağdurları

için de bir o kadar önemlidir. Çünkü adalet, sadece devlet ile şüpheli

ve sanık için değil, aynı zamanda mağdur için de gereklidir. Ceza ve

ceza muhakemesi hukukunun amaçlarından biri de etkin bir soruştur-

ma ve kovuşturma yapılarak maddi gerçeğe ulaşmak ve suç işlediği

kesinleşen sanığın etkili bir yaptırıma tabi tutularak mağdurun tatmin

edilmesi ve böylece ihkak-

hakk

ın önüne geç

mektir. Bu amaca ulaş-

mak ancak mağdurun, soruşturma ve kovuşturmaya etkili bir şekilde

katılmasını sağlamaktır. Mağdurun yargılamaya etkin bir şekilde ka-

tılması ise ancak bir hukukçunun hukuki yardımından yararlanması

ile mümkün olabilecektir.

Uzun süre hem uluslararası hukukta hem de ulusal hukuklarda,

şüpheli ve sanık hakları (adil yargılanma hakkı, savunma hakkı, mad-

di gerçeğe ulaşma) üzerinde yoğunlaşılmış, mağdur ve suçtan zarar

görenin hakları ihmal edilmiş adeta mağdur kendi mağduriyeti ile

başbaşa

bırakılmıştır. Ancak

viktimolojinin gelişmesine paralel ola-

rak son yıllarda hem uluslararası hukukta hem de ulusal hukukumuz-

da mağdurun ceza yargılamasında belirli haklara sahibi olduğu kabul

edilmiş ve bu hakların içeriği konusunda detaylı

çalışmalar ve düzen-

lemeler yapılmaya başlanmıştır

Bu bağlamda yapılan düzenlemeler

içerisinde en önemlileri, mağdurun bir avukatın hukuki yardımından

yararlanma hakkına sahip olduğuna ve belirli durumlarda mağdurun

Özkan Güntekin, “Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdur Hakları”,

Tür-

kiye Adalet Akademisi Dergisi

, Yıl 2012, S.11, s.122.