135 / 685
134
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçlarında Etkin Pişmanlık
GİRİŞ
Kanun koyucu, suç politikası gereği, belirli bazı suçlar bakımın-
dan fail yararına sonuçlar doğuran ceza hukuku kurumları öngörebi-
lir. Bunlardan bir tanesi etkin pişmanlık kurumudur. Etkin pişmanlık,
suçun tamamlanmasından sonra özel ceza normunda düzenlenmiş
olması şartı ile uygulama alanı bulan ve cezayı azaltan ya da ortadan
kaldıran bir şahsi sebeptir. Ancak etkin pişmanlık kurumu ile fiil suç
olmaktan çıkmamaktadır. Sadece fiil için öngörülen ceza ortadan kalk-
makta veya azalmaktadır.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) özel hükümler kitabında
topluma karşı suçlara ilişkin üçüncü kısmın,
“kamunun sağlığına karşı
suçlar”
başlıklı üçüncü bölümünde düzenlenen uyuşturucu veya uya-
rıcı madde imal ve ticareti suçları için de etkin pişmanlık hükümlerine
yer verilmiştir. Böylelikle uyuşturucu suçları ile daha etkin mücadele
edilmesi amaçlanmıştır.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu ile ilgili et-
kin pişmanlık hükümleri TCK’nın 192. maddesinin 1. ve 3. fıkralarında
düzenlenmiştir. TCK’nın 192. maddesinin 1. fıkrasında cezayı kaldıran
etkin pişmanlık, TCK’nın 192. maddesinin 3. fıkrasında ise cezada in-
dirime yol açan etkin pişmanlık hükümlerine yer verilmiştir.
Makalemizde, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti
suçlarında, cezayı kaldıran ve cezada indirime yol açan etkin pişman-
lık hükümlerinin uygulanma koşullarını ve sonuçlarını ayrıntılı olarak
incelemeye çalışacağız.
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE İMAL VE
TİCARETİ SUÇLARINDA ETKİN PİŞMANLIK
I. ETKİN PİŞMANLIK KAVRAMI
Etkin pişmanlık, 5237 sayılı TCK’da bütün suçlarda uygulanabi-
lecek genel bir hüküm olarak değil suç politikasının önemli bir aracı
olarak özel suç tipleri bağlamında istisnai bir kurum olarak düzenlen-
miştir. Türk hukukunda etkin pişmanlık, “cezanın kaldırılmasını veya
azaltılmasını gerektiren bir şahsi sebep” olarak ele alınmaktadır. Etkin
pişmanlık, suçun tamamlanmasından sonra yani suçun icra hareket-