133

350

TMK’nın 197. Maddesi Kapsamında Eşlerin Ayrı Yaşama Hakkı ve Hâkimin Alacağı Önlemler

ayrıca, oturacakları konutu birlikte seçmek, evlilik birliğini beraber yö-

netmek, birliğin giderlerine katılmakla yükümlüdürler (TMK m. 186).

Zaman zaman eşler arasında çeşitli uyuşmazlıklar veya aile içinde

huzursuzluklar ortaya çıkabilmektedir. İşte TürkMedeni Kanunu’nda

(TMK), bu tür durumlar meydana geldiğinde uygulanmak ve evlilik

birliğinin korunmasını sağlamak amacıyla çeşitli düzenlemeler getiril-

miştir. Bunların bir kısmı, hâkimin müdahalesini içeren hükümlerdir.

Kanunun evlilik birliğini koruma amacının iki yönlü olduğu ifa-

de edilmektedir. İlki, evlilik birliğinde eşlerin kişilik haklarını koru-

maktır. Zira evlilik birliğinin kurulmasıyla eşlere yüklenen karşılıklı

yardım ve sadakat borcunun özünde, bu yatmaktadır.

Diğer amaç ise

evlilik birliğinin devamı süresince eşler arasında oluşan sorunları, bo-

şanma aşamasına gelmeden önce çözüp, toplumun temel taşı sayılan

aileyi korumak, ayakta tutmaktır.

TMK m. 195, eşlerin evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini

yerine getirmemeleri veya evlilik birliğiyle ilgili önemli konularda

uyuşmazlığa düşmeleri halinde, hâkimin evlilik birliğine müdahale-

sini düzenleyen hükümdür. Bu hüküm kapsamında alınabilecek ön-

lemler, genel nitelikli önlemlerdir. Bunlar uzlaştırma, uyarı ve eşleri

uzman yardımına yönlendirme olarak sayılmıştır. Devamı maddeler-

de yer alan özel önlemleri ise üç grupta toplamak mümkündür. Bun-

lar; eşler birlikte yaşamaya devam ederken alınacak önlemler (TMK m.

196), eşlerin ayrı yaşaması halinde alınacak önlemler (TMK m. 197) ve

eşlerin birlikte veya ayrı yaşamasına bakılmaksızın alınacak önlemler-

dir (TMK m. 198-199).

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, Resmi Gazete: 08.12.2001, 24607.

Bilge Öztan, Aile Hukuku, Turhan, 6. Bası, Ankara 2015, s. 328 vd.; Mustafa Al-

per Gümüş, Teoride ve Uygulamada Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri

(TMK m. 185-281), Vedat, İstanbul 2008, s. 131.

A. Samim Gönensay, Medeni Hukuk, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul

1937, C. II (Aile Hukuku), s. 136; Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, Türk Medeni Hu-

kuku, Nurgök Matbaası, 5. Bası, İstanbul 1965, C. II (Aile Hukuku), s. 120; Feyzi

Necmeddin Feyzioğlu, Aile Hukuku, Filiz, 3. Bası, İstanbul 1986, s. 201; Bülent

Köprülü, Selim Kaneti, Aile Hukuku, Filiz, 2. Bası, İstanbul 1989, s. 124; Öztan, s.

328; Gümüş, s. 131; Ömer Uğur Gençcan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, Bilim-

sel Açıklama, İçtihatlar, İlgili Mevzuat, Yetkin, 2. Bası, Ankara 2007, C. II (Madde

185-530), s. 1753; Ardahan Hüsnü Şenyuva, “Evlilik Birliğinin Hâkimin Müdaha-

lesi Yoluyla Korunması”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007, s. 28.