134

252

Vergi Affından Yararlanan Mükellef için Mütalaa Geri Alınabilir mi?

gılamasının gerekli olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme anlamı

taşıyan mütalaa, geri alınması yoluyla vergi idaresi tarafından mükel-

lefin cezalandırılmasının istenmemesi biçiminde oluşabilmelidir.

Ancak dikkat çekmek gerekir ki vergi affının doğal sonucu olarak

mütalaanın geri alınmasıyla, toptancı bir yaklaşım sergilenmesi gereği

ifade edilmemektedir. Vergi idaresinin mütalaasını geri alma iradesi-

nin oluşumu bu konuda mükellefin yapılandırma koşullarını yerine

getirmiş olmasına bağlıdır. Burada belli şartlar altında ve keyfiyet arz

etmeyen somutlaştırılmış hukuki bir süreçten bahsolunmaktadır.

Muhtevasında kamu yararı unsuru barındıran mütalaa ile vergi

idaresi böyle bir irade eğilimi gösterebilmelidir. Aynı fiilin vergisel so-

nuçlarını vergi affı kapsamında yapılandıran ve yükümlülüklerini ye-

rine getiren mükellef için hakkında yürütülen ceza yargılamasına son

verebilme imkânı tanıyan mütalaanın geri alınması halinin, mükellefin

vergiye uyumu açısından kamu yararı taşıdığı düşünülmektedir.

Burada kamu yararı kavramının belirsizliği üzerinden bir tartış-

ma yürütülebilir. Bu çerçevede her şeyin kamu yararı gerekçesine sı-

ğınamayacağı ve bu hukuki kavramın bir kılıf olarak kullanılmaması

gerektiğinin altı çizilerek, vergi affından yararlanarak kamu alacağını

yapılandıran mükellef için vergi kaçakçılığı suçu dolayısıyla hakkında

yürütülecek ceza yargılamasına son verilmesinin kamu yararı ile ge-

rekçelenebileceği ifade edilebilmelidir.

Zira mükellefin ekonomik faaliyetlerinin devamlılığını sağlanma-

sı, vergiye uyum sorunun çözülmesi, uyuşmazlıkların çözümü ile yar-

gı yükünün hafifletilmesi gibi vergi affıyla beklenen sonuçlar ancak

vergi idaresi ile mükellef uyumu ile mümkün olmaktadır. Mükellef, af

kapsamında belli şartlara uyarak vergi borcunu yapılandırmıştır. Bu

borcun doğum kaynağı olan vergi kaçakçılığı suçuna dair ceza yar-

gılamasının sonlandırılması bu uyumu gerçekleştirmede kamu yararı

gerekçesine sahip olmaktadır.

Bu çerçevede suçun soruşturulması veya kovuşturulmasının do-

ğurabileceği daha büyük bir kamusal zararın önlemesi adına mükel-

lefin ceza davasının düşürülmesi vergi affı amaçlarıyla uyumludur.

Aksi bir tutumla vergi affından yararlanan ve bu kapsamda kanunda

ifade edilen koşulları yerine getiren mükellefin, yapılandırdığı kamu