134

253

TBB Dergisi 2018 (134)

Ercan SARICAOĞLU

alacağının cezai müeyyidesine maruz kalması, onun yeniden tesis

etme iradesi ortaya koyduğu vergiye uyum arzunun kırılmasına ne-

den olabilecek, vergi idaresi-mükellef ilişkisinin uyum ve devamlılığı-

na zarar verebilecektir.

Bu halde hâlihazırda ülkemizde yargı fonksiyonun gereksiz ve ağır

iş yükü altında etkinliğinin azaldığının ifade edildiği, VUK, m.371’de

“pişmanlık ve ıslah”, CMK, m.253 “uzlaştırma” gibi suçlunun cezalan-

dırılması dışında alternatif çözüm arayışlarına dair mevzuat düzen-

lemelerinin yer aldığı sistemimizde, belli şartları kabullenerek vergi

borcunu yapılandıran mükellefin, vergi cezası dâhil mali sonuçlarını

ortadan kaldırmış olduğu fiilin ceza yargılamasına tabi olmaya devam

ediliyor oluşu anlamsız olmakta ve vergilendirme düzeni için sakın-

calar barındırmaktadır. Bu noktada vergi idaresinin vergi aflarından

yararlanan ve bu çerçevede yükümlülüklerini yerine getiren mükellef-

ler için ceza makamlarına verdiği mütalaaları hüküm kesinleşinceye

kadar geri alabileceği düşünülmektedir.

SONUÇ

Ceza muhakemesi anlamında bir muhakeme koşulu olan mütalaa,

vergi kaçakçılığı suçu dolayısıyla yapılan ceza yargılamalarını etki-

lemektedir. Bu koşul gerçekleştiğinde ceza muhakemesi faaliyeti yü-

rütülebilir halde olup, koşulun gerçekleşmemesi sanık hakkında ceza

hükmü verilmesine engel olmaktadır. Suçun işlenmiş olması ile sanığa

ceza verilmesi arasındaki bağı kuran ceza yargılaması gerekliliklerin

sağlanması zarureti, muhakeme koşullarını ifade eder. Bu halde vergi

kaçakçılığı suçu dolayısıyla ceza yargılaması yapılması veya yapılan

yargılama sonunda sanık hakkında cezaya hükmedilmesi mütalaanın

varlığına bağlı olmaktadır.

Vergi idaresinin ceza makamlarına sunduğu mütalaayı geri alıp,

alamayacağı başlı başına kapsamlı bir konudur. Hata gibi gerekçeler

ile vergi idaresinin mütalaayı geri alıp alamayacağı maddi ve şekli

açıdan tartışılabilir haldedir.

Ancak çalışmamızın konu kapsamıyla

Yoklukla malul, açık hata sonucu oluşan, ilgilinin hilesi nedeniyle tesis edilen

işlemlerin, ilgililer bakımından kişisel sonuç doğurmadığından her zaman geri

alınabileceğine ilişkin bkz. Ramazan Çağlayan, “İdari İşlemin Geri Alınması Üze-

rine”,

Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi

, Erzincan 2000,