134

515

TBB Dergisi 2018 (134)

Nuşen Pelin DALGIÇ ATABAŞ

V. SONUÇ

Uluslararası ticaretin sahip olduğu özellikler nedeni ile güveni-

lir bir ödeme mekanizmasına duyulan ihtiyaç neticesinde uygulama-

da ortaya çıkmış olan akreditif, söz konusu alanda en sık başvurulan

yöntemlerden birisi olmuş ve hemen her ülke tarafından uygulanması

nedeni ile, ICC tarafından, bu mekanizmanın işleyişini düzenleyen

yeknesak kurallar oluşturulmaya çalışılmıştır. “UCP” şeklinde ifade

edilen bu yeknesak kurallar, çeşitli zamanlarda yapılan revizyon ça-

lışmaları ile, uygulamadaki ihtiyaçlara daha net cevaplar sunar hale

getirilmeye çalışılmıştır.

Genellikle UCP’de yer alan düzenlemelere tâbi tutulan akreditif

mekanizmasına yönelik uyuşmazlıklar, yorum ve bunun neticesinde

görülen uygulama farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Bu hususun

en göze çarpan örneklerinden biri, bankaların belgelerle bağlı olması

kuralıdır. Çalışmada ifade edildiği üzere, UCP’nin en son revizyonu

olan 2007 Revizyonu ile amaçlananlardan birisi de, söz konusu kura-

la ilişkin hususlarda farklı uygulayıcılar tarafından farklı yorumlarda

bulunulmasının ve bunun neticesinde uygulamada farklılıklar mey-

dana gelmesinin önlenmesi olmuştur. Böylece, uluslararası ticaret-

te son derece önem arz eden “öngörülebilirlik” açısından önemli bir

adım daha atılmış ve bu şekilde belge retlerinin de mümkün olduğun-

ca azaltılabilmesi hedeflenmiştir.

Konu ile ilgili UCP 600’de yapılan değişiklikler dikkate alındı-

ğında, “belgelere sıkı bağlılık ilkesi”nin uygulama alanının daha da

daraltılmış olduğu, “esas itibariyle uygunluk ilkesi”nin temel alındığı

ve akreditiflerin ödeme mekanizması fonksiyonlarına vurgu yapıldığı

görülmektedir.

Kanaatimizce, söz konusu değişiklikler, bankaların belgelerle bağ-

lı olması kuralının uygulanmasında bir birlik sağlayabilecek nitelik-

tedir. Fakat bunun için sadece UCP metninde yapılmış olan revizyon

çalışmaları yeterli olmayacak, yorumlayıcı ve uygulayıcıların da, bu

amacın uygulamaya en yararlı şekilde yansıtılmasına yardımcı olma-

ları gerekecektir.