134

513

TBB Dergisi 2018 (134)

Nuşen Pelin DALGIÇ ATABAŞ

rilemeyen belgeye bağlanmamış şartların bulunması hali ile sınırlan-

dırılmıştı. UCP 600’ün “Giriş” kısmında ise, UCP 500’e yönelik olarak

hazırlanan Değerlendirme Raporlarının, UCP 600 altında uygulama

alanı bulamayacağı belirtilmiştir. Buna göre, kural temelde aynı kal-

makla birlikte, bankalar artık belgeye bağlı olmayan “tüm istemleri”

-istisnasız- ihmâl edeceklerdir. Bunun sonucunda da, taraflar belgele-

re dayalı istemlerini belirlemede daha dikkatli davranacaklardır.

İbrazı istenen belgelere ilişkin açıklamaların açık ve net bir biçim-

de belirtilmesinin önemine binaen UCP 500’ün 5. maddesinde alıcılara

bu doğrultuda bir tavsiyede bulunulmuştu. Buna göre amir, bankaya

tam ve kesin talimatlar vermeli, talimatlarda aşırı ayrıntı vermekten

kaçınmalı ve daha önce açılmış bir akreditifin talimatlarına işaret ede-

rek yeni bir akreditif açma yoluna gitmemelidir.

UCP 600’de ise buna

eşdeğer bir hüküm bulunmamaktadır. Bununla beraber, belirtilen

hususlara yeni metinde yer verilmemiş olması, göz önüne alınmaya-

cakları anlamına gelmeyecektir. Özellikle az önce ifade edildiği gibi,

bankaların belgeye bağlı olmayan tüm istemleri ihmâl edecek olma-

ları nedeni ile tarafların belgelere dayalı istemlerini belirlemede daha

dikkatli davranmaları gerekeceği göz önünde bulundurulduğunda,

akreditif başvurusu yapılırken söz konusu hususların yine de dikkate

alınmalarının yararlı olacağı sonucuna varılacaktır.

b) Belge Asıllarına İlişkin Düzenlemeler

UCP 600 m. 17, belge asıllarına ilişkin olarak UCP 500’de gündeme

gelen, özellikle bankaların belgelerin asıllarının ibrazı için ısrar edip

edemeyecekleri konusundaki belirsizlik sonucu karşılaşılan problem-

lerin çözüme kavuşturulması amacı doğrultusunda düzenlenmiştir.

UCP 600 m.17’de öncelikle, ibrazı şart koşulan her bir belgenin en

az bir adet aslının (orijinalinin) ibraz edilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Öte yandan, belli belgelerin asıllarının elde edilmesinin zor olduğu-

nun bilindiği durumlarda, alıcı ve satıcı aralarında anlaşarak m.1’de

sunulan imkânı kullanabilecek ve m.17’de belirtilmiş olan bu kuralın

ilişkilerine uygulanmasını engelleyebileceklerdir.

Chuah, s. 412.

Bu şekilde, UCP 500’ün yürürlükte olduğu dönemde konu ile ilgili yaşanan belir-

sizlik çözüme kavuşturulmaya çalışılmıştır.