134

684

Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararları Temelinde Avrupa Birliği Hukukunda Şirketlerin ...

vermek zorunda değillerdir. Ancak üye olmayan bir ülke tabiiyetinde

bulunan bir şirket veya kişi, herhangi bir üye devlet toprağında bir

şirket kurduğu ve burada sicile tescil olunduğu takdirde, Birlik içe-

risinde şube, acente vb. aracılığıyla (ikincil) yerleşme özgürlüğünden

faydalanabilecektir. Söz konusu şirketin kurulmuş olduğu üye devlet

ile herhangi bir ekonomik bağlantısının bulunması da gerekli değildir.

Bu durum, AB üyesi olmayan devlet vatandaşları ile bu devletlerin

tabiiyetinde bulunan şirketler için Birlik içerisinde ekonomik faaliyette

bulunmayı kolaylaştırır niteliktedir.

A. “Überseering” Kararı

Überseering kararına konu olan olay, Hollanda hukukuna göre

kurulan ve 22 Ağustos 1990’da Amsterdam ve Haarlem siciline kaydo-

lan Überseering BV şirketi ile Almanya Federal Cumhuriyeti’nde ku-

rulan Nordic Construction Company Baumanagement GmbH (NCC)

arasında, NCC şirketinin Überseering şirketi adına Almanya’da yürüt-

tüğü ayıplı bir hizmetten doğan zarara ilişkindir.

Ekim 1990’da Überseering işletmesel amaçlarla Düsseldorf/

Almanya’da bir arsa satın alır. 27 Kasım 1992 tarihli proje yönetimi

sözleşmesiyle Überseering, NCC şirketi ile bu bölgedeki garaj ve mo-

teli yenileştirmesi için anlaşma yapar. Sözleşmesel yükümlülükler ye-

rine getirilir; ancak Überseering şirketi boyama işlerinin ayıplı olarak

ifa edildiğini iddia eder.

Aralık 1994’te, Überseering şirketinin tümpayları Düsseldorf’ta ya-

şayan iki Alman vatandaşı tarafından iktisap edilir. Überseering ayıplı

ifa sebebiyle NCC’den tazminat talebinde bulunur ve 1996’da Düssel-

dorf Bölge Mahkemesinde proje yönetimi sözleşmesine dayalı olarak

NCC aleyhine dava açar. Ancak Bölge Mahkemesi davayı reddeder.

Yüksek mahkeme de bu kararı onaylar. Mahkeme, Überseering’in pay-

larının satışının ardından fiili idare merkezini Düsseldorf’a taşıdığını,

Überseering’n Hollanda’da kurulmuş bir şirket olarak Almanya’da fiil

Looijestijn-Clearie, s. 641.

Case C-208/00 Überseering [2002] ECR I-9919.

Case C-208/00 Überseering [2002] ECR I-9919, p. 2.