380 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
M. Serhat SARISÖZEN
379
Bu karar verilirken, bir sözleşmede yer alan tahkim şartı, sözleşmenin
diğer hükümlerinden bağımsız olarak değerlendirilir. Hakem veya
hakem kurulunun asıl sözleşmenin hükümsüzlüğüne karar vermesi,
tahkim sözleşmesinin kendiliğinden hükümsüzlüğü sonucunu do-
ğurmaz. Hakem veya hakem kurulunun yetkisizliğine ilişkin itiraz,
en geç cevap dilekçesinde yapılır. Tarafların hakemleri bizzat seçmiş
veya hakem seçimine katılmış olmaları, hakem veya hakem kurulu-
nun yetkisine itiraz etme haklarını ortadan kaldırmaz. Hakem veya
hakem kurulunun yetkisini aştığına ilişkin itiraz derhâl ileri sürülmeli-
dir. Hakem veya hakem kurulu, yukarıda belirtilen her iki hâlde de ge-
cikmenin haklı sebebe dayandığı sonucuna varırsa, süresinde ileri sü-
rülmeyen itirazı kabul edebilir. Hakem veya hakem kurulu, yetkisizlik
itirazını, ön sorun şeklinde inceler ve karara bağlar; yetkili olduğuna
karar verirse, tahkim yargılamasını sürdürür ve davayı karara bağlar.
Tarafların tahkim yargılamasında eşit hak ve yetkiye sahip olduk-
ları ve taraflara hukuki dinlenilme hakkını kullanma imkanı verilmesi
gereği m. 423’te; tarafların, hakem veya hakem kurulunun uygulaya-
cağı yargılama usulüne ilişkin kuralları, HMK’nın emredici hükümleri
saklı kalmak kaydıyla, serbestçe kararlaştırabileceği ya da tahkim ku-
rallarına yollama yaparak belirleyebileceği, m. 424’te düzenlenmiştir.
Taraflar hangi usulü kararlaştırmış olursa olsun bazı ilkelelere
aykırı hükümler getiremezler ve hakemler de bu ilkelere uymak zo-
rundadır. Kanunda özellikle temel iki yargılama ilkesi belirtilmiş olup
bunlar yukarıda da sayılan tarafların eşitliği ve hukuki dinlenilme
hakkıdır
38
.
Tahkim süresi 1 yıl olarak düzenlenmiştir. Buna göre:
“Taraflar ak
sini kararlaştırmadıkça, bir hakemin görev yapacağı davalarda hakemin seçil
diği, birden çok hakemin görev yapacağı davalarda ise hakem kurulunun ilk
toplantı tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde, hakem veya
hakem kurulunca esas hakkında karar verilir. Tahkim süresi, tarafların anlaş
masıyla; anlaşamamaları hâlinde ise taraflardan birinin başvurusu üzerine
mahkemece uzatılabilir. Mahkemenin, bu konudaki kararı kesindir.”
(HMK
m. 427)
HMK’da getirilen düzenlemeyle, icra edilebilirliğine mahkemeler-
ce karar verilmesi kaydıyla hakemler, tahkim yargılaması sırasında ih-
38
Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 696; Özekes, Hukuki Dinlenilme Hakkı, s. 222.