375 / 521
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Medeni Usul Hukukumuza Getirdiği Yeni Düzenlemeler
374
ç) Her çeşit nafaka davaları ile velayet ve vesayete ilişkin dava ve
işler.
d) Hizmet ilişkisinden doğan davalar.
e) Konkordato ve sermaye şirketleri veya kooperatiflerin uzlaşma
suretiyle yeniden yapılandırılmasına ilişkin açılacak davalar.
f) Tahkim hükümlerine göre, mahkemenin görev alanına giren dava
ve işler.
g) Diğer kanunlarda yer alan ve yazılı yargılama usulü dışındaki yar-
gılama usullerinin uygulanacağı belirtilen dava ve işler.
Yeni HMK’da seri ve sözlü yargılama usulü bulunmadığından, di-
ğer kanunların sözlü yahut seri yargılama usulüne atıf yaptığı haller-
de, bu Kanunun basit yargılama usulü ile ilgili hükümleri uygulanır.
Dava açılması ve davaya cevap verilmesi dilekçe ile olur. Cevap
süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki haftadır.
Ancak mahkeme durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre
içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkânsız olduğu durumlarda,
yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mah-
sus ve iki haftayı geçmemek üzere ek bir süre verebilir. Ek cevap süresi
talebi hakkında verilen karar taraflara derhâl bildirilir. Taraflar cevaba
cevap ve ikinci cevap dilekçesi veremezler. Dava ve cevap dilekçeleri
yönetmelikte belirlenecek formun doldurulması suretiyle de verilebi-
lir. (HMK m. 317)
Taraflar dilekçeleri ile birlikte, tüm delillerini açıkça ve hangi va-
kıanın delili olduğunu da belirterek bildirmek; ellerinde bulunan de-
lillerini dilekçelerine eklemek ve başka yerlerden getirilecek belge ve
dosyalar için de bunların bulunabilmesini sağlayan bilgilere dilekçele-
rinde yer vermek zorundadır (HMK m.318)
İddianın genişletilmesi veya değiştirilmesi yasağı dava açılmasıy-
la; savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi yasağı cevap dilek-
çesinin mahkemeye verilmesiyle başlar (HMK m. 319)
Mahkeme, mümkün olan hâllerde tarafları duruşmaya davet etme-
den dosya üzerinden karar verir. Daha önce karar verilemeyen hâllerde
mahkeme, ilk duruşmada dava şartları ve ilk itirazlarla hak düşürücü
süre ve zamanaşımı hakkında tarafları dinler; daha sonra tarafların id-
dia ve savunmaları çerçevesinde, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hu-