120 / 465
TBB Dergisi 2011 (97)
Şebnem NEBİOĞLU ÖNER
119
kadın eşin çocuklarıyla barınma hakkının korunması noktasında kav-
ram, çok önemli bir noktada durmaktadır.
Aile konutunun Kanunda tanımı yapılmamakla beraber, Kanunun
gerekçesinde aile konutuna ilişkin bir tanıma yer verilmiştir
5
.
Hukukumuzda yeni bir müessese olmasına rağmen, Türk aile ya-
pısı içinde aile konutunun diğer ülkelerden çok daha önemli bir konu-
ma sahip olduğu söylenilebilir. Ekonomik koşullar nazara alındığında,
bir konutun satın alınması veya kiralama suretiyle de olsa bir konut
edinilmesi, eşler için büyük sıkıntılara yol açmakta, büyük ekonomik
fedakârlıklar ve emek gerektirmekte olup, maddi değerinin yanı sıra,
eşlerin acı tatlı günlerini bu konutta yaşamakta olduğu, sosyal ilişki-
lerini ve dış çevreyle olan münasebetlerini bu konut ekseninde ger-
çekleştirdiği nazara alındığında, aile konutunun eş ve çocuklar için
manevi ve duygusal bağlarının da bulunduğu açıkça anlaşılmaktadır.
6
Bu önemine binaen, aile konutunun birliğin devamı sırasında ge-
lişigüzel elden çıkarılması veya mülkiyet ve kullanım hakkını takyit
eden işlemlere konu olması, ayrıca evlilik birliğinin sona ermesi halinde
de üçüncü kişilere devredilmesi, büyük sıkıntılara yol açabilmektedir.
Bu kapsamda, 4721 sayılı TMK’da, evliliğin genel hükümleri (m.194,
m.197), mal rejimleri (m. 240, 254, 255, 279) ve mirasın paylaşılmasıy-
la ilgili kısımlarda (m.652) bu yeni müesseseye ilişkin hükümlere yer
verilmiştir. Bu hükümlerle, gerek aile konutunun seçilmesi, gerek aile
konutu üzerindeki kullanım ve mülkiyet hakkını etkileyen hukuksal
işlemlerin geçerliliği hususunda yasal düzenlemeler yapılmıştır. Bu
hükümlerin yanı sıra, aile konutunun işlerlik alanını güçlendiren bir
diğer düzenlemeye de TMK’nın 591/II. fıkrasında yer verilmiş, tereke-
nin mühürlenmesi sırasında, taşınmazların mirasbırakanla birlikte ya-
şayanların oturmaları için zorunlu olan bölümlerinin mühürlemenin
dışında tutulacağını belirten Türk Medeni Kanunu, böylece konutun,
ölüm halinde ölenle birlikte yaşayanların yaşantılarını devam ettirebil-
meleri noktasındaki önemini tekrar vurgulamak istemiştir.
5
Gerekçe için bkz. Ertaş, Şeref / Koç, Nevzat, Türk Medeni Kanunu, C. 1, İzmir
2002, s. 289.; Em, Ali / Sözen, Ayten / Kaçak, Nafiz / Yılmaz, Zümra, Açıklama-
lı, Gerekçeli Türk Medeni Kanunu ve Uygulama Kanunu, Adil Yayınevi, Anka-
ra 2002, s.275.; Yavuz, Cevdet, Türk Medeni Kanunu – Borçlar Kanunu ve Diğer
Mevzuat, İstanbul 2002, s.273.
6
Kılıçoğlu, M. Ahmet, Türk Medeni Kanununda Diğer Eşin Rızasına Bağlı
Hukuksal İşlemler ve Yasal Alım Hakkı, Ankara 2002, s.7.