126 / 465
TBB Dergisi 2011 (97)
Şebnem NEBİOĞLU ÖNER
125
karı koca ilişkisi ön plana çıktığından, evlilik ailesi olarak da adlandı-
rılmaktadır
22
.
Çeşitli zamanlarda ve çeşitli toplumlarda aile kavramı farklılık arz
etmekle beraber, aile kavramının temelinde, kadın ve erkek birlikteli-
ğinden oluşan bir yapı bulunmaktadır. Ancak kadın ve erkeğin sadece
cinsel ilişki kurma maksadıyla bir araya gelmeleri aileye vücut verme-
yip, bunun yanı sıra sürekli bir birliktelik de gerekmektedir
23
.
Aile şekillerindeki çeşitliliğin bazı toplum bilimcilerce sınırsız
olduğu belirtilmekle beraber, genel olarak aileyi oluşturan bireylerin
sayısı nazara alınarak aile;
“dar anlamda aile”, “geniş anlamda aile ”
ve
“en geniş anlamda aile”
olarak ele alınmaktadır
24
. Zaman içerisinde aile
genişten çekirdeğe doğru bir süreç geçirmiş olup
25
, Türk aile yapısı da
aynı yönde bir seyir izlemiştir
26
.
zası, s.8.; Yılmaz, Ejder, Hukuk Sözlüğü, 1. Baskı, Ankara 2003, s. 35.
22
Timur, Serim, Türkiye’de Aile Yapısı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, No-15,
1972, s.3.
23
Şıpka, Diğer Eşin Rızası, s.74.
24
Farklı aile tasnifleri açısından bkz. Uçar, Aile İçi Şiddet, s.24 vd.; Yazar aile tiplerini;
toplumsal açıdan, büyüklüklerine göre ve eş adedine göre tasnife tabi tutmuştur.
25
Aile kurumunun gelişim ve değişimi hususunda ayrıntılı bilgi için bkz. Nirun,
Nihat, Sistematik Sosyolojik Yönden Aile ve Kültür, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih
Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi, Ankara 1994.; Yazan, Ümit Meriç, On-
dokuzuncu Yüzyıldan Günümüze Kadar Avrupa Aile Sosyolojisindeki Değişme-
ler Üzerine Bir Çalışma, Birinci Aile Şurası Bildirileri, Ankara 17-20 Aralık 1990.;
Tüzün, Sezgin, Aile Yapısı ve Biçimleri, Türk Toplum Bilimcileri 1, Hazırlayan
Emre Kongar, Remzi Kitabevi, İstanbul 1982.; Tolan, Barlas, Geleneksel Aileden
Çağdaş Aile Yapısına Doğru Dünyada ve Türkiye’de Aile Yapısının Evrimi, Aile
Yazıları II, Hazırlayan Beylü Dikeçligil - Ahmet Çiğdem, Başbakanlık Aile Araş-
tırma Kurumu, Ankara 1990.
26
Türk aile yapısı ve değişimi hususunda bkz. Gülerce, Aydan, Türkiye’de
Ailelerin Psikolojik Örüntüleri, Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim
Bilimleri Bölümü, İstanbul 1996.; Kongar, Emre, Türkiye’de Aile Yapısı, Evrimi ve
BürokratikÖrgütlerle İlişkileri, AileYazıları II,HazırlayanBeylüDikeçligil -Ahmet
Çiğdem, Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Ankara 1990.; Türkdoğan, Orhan,
Türk Ailesinin Genel Yapısı, Sosyo - Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi,
Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, C.1, Ankara 1992.; Celkan, Hikmet Yıldırım,
Türk Ailesinin Yeni Dönemlerde Ele Alınışı, Gökalp ve Baltacıoğlu Örneği, Sosyo
- Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu,
C.1, Ankara 1992.; Doğan, İsmail, Tazminat Sonrası Sosyo - Kültürel Değişimeler
ve Türk Ailesi, Sosyo - Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, Başbakanlık Aile
Araştırma Kurumu, C.1, Ankara 1992.; Güler, Ali, İlk Yazılı Türkçe Metinlerde
Aile ve Unsurları, Sosyo - Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, Başbakanlık
Aile Araştırma Kurumu, C.1, Ankara 1992.; Eröz, Mehmet, Türk Ailesi, Atatürk
Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi, Ankara 1997.;
Efem, Gül, 21. Yüzyılda Aile Kavramı ve Türk Medeni Kanunu Çerçevesinde