TBB Dergisi 97. Sayı

72 / 465

TBB Dergisi 2011 (97) Bahar Yeşim DENİZ 71
katılımdan sonra, Birlik işlemlerinin AİHM ile uyumunun denetlen-
mesi yoluyla dış denetimin gerçekleşeceğinden bahsedilmektedir.115
Avrupa Parlamentosu’nun 19 Mayıs 2010 tarihli katılımın kurum-
sal etkileri ile ilgili kararında da, 116 AİHS’ye katılımın sonucunda, Bir-
liğin, insan hakları koruması sistemine entegre olacağı ve bu haklara
ABAD içtihat hukuku ile sağlanan iç koruma dışında, uluslararası ni-
telikte dış koruma organınından da yararlanmanın mümkün olacağı
ifade edilmektedir.117 Kararda, katılımın, Avrupa entegrasyon sürecin-
de ileriye dönük bir nitelik taşımakta olduğu ve siyasi birlik anlamın-
da ileri bir adım niteliğini taşıdığı; katılımın, Avrupa Konseyine üye
ülkelerle Birlik arasındaki tutarlılıkla ilgili olarak güçlü bir sinyal oluş-
turacağı; Birliğin, ikili raporlarda, AİHS’ye uymaları ile ilgili olarak
çağrılarda bulunduğu üçüncü ülkeler nezdindeki güvenirliğini gelişti-
receği, Birlik işlemlerine karşı vatandaşların korunması ile ilgili olarak
katkı sağlayacağı belirtilmektedir.118
Kararda, ayrıca, katılımın, insan hakları alanında, ABAD ve
AİHM’nin uyumlu gelişimine yardımcı olacağı, ABAD’ın AB hukuku
ile ilgili konular ve Birlik işlemlerinin geçerliliği ile ilgili hususlarda
tek yüksek mahkeme niteliğini taşıdığı ve AİHM’nin bu anlamda sa-
dece “özel” mahkeme özelliğine sahip olduğu, iki mahkeme arasın-
daki ilişkinin hiyerarşik olmadığı ve ABAD’ın statüsünün AİHM’ye
kıyasla, üye ülkelerdeki yüksek mahkemelere denk olduğu vurgulan-
maktadır.119
Bunların yanı sıra, kararda, AİHM’ye başvurabilmek için “iç hu-
kuk yollarının tüketilmesi” koşuluyla ilgili olarak, “önkarar prosedürü”
de dahil olmak üzere, bütün yolların tüketilmiş olmasından sözedil-
mektedir.120 Katılımın, insan hakları korumasına bağlılık konusunda,
sadece, AB’nin sınırları içinde değil, aynı zamanda, tüm Avrupa kıtası
için de, AB ile Avrupa Konseyi arasındaki işbirliğinin önemini vurgu-
115 s. 16.
116 Karar metni için bkz.
=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2010-0184+0+DOC+XML+V0//EN
117 s. 2.
118 s. 2.
119 s. 3.
120 s. 4. Bu konuyla ilgili olarak, ulusal mahkeme tarafından bu yola gidilmese de,
ilgili başvuranın talebinin olmasının yeterli sayılacağı vurgulanmaktadır.