314 / 529
TBB Dergisi 2012 (98)
Hüsamettin UĞUR
313
10. maddenin birinci fıkrası hariç tecil edilemeyeceğine, şahsi hürri-
yeti bağlayıcı olanların para veya tedbire çevrilemeyeceğine dair dü-
zenlemeler, 5237 sayılı TCK’nun 5. maddesi uyarınca aynı Kanun’un
genel hükümleri karşısında geçersiz hale gelmiş ve 2007 yılı başında
Meclis’e sevkedilip içinde 3628 sayılı Kanun’a ilişkin önemli değişik-
likler barındıran
“Siyasi Etik Komisyonu Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”
nin de yasalaşmaması sonu-
cu yolsuzlukla mücadelede büyük umutlarla çıkarılan kanunun etkin-
liği ve uygulanabilirliliği daha da azalmıştır.
3628 sayılı Kanun’un 17. maddesinde sayılan suçlar veya bu suç-
lara iştirak etmekten sanık olanlar hakkında Memurin Muhakematı
Hakkında Kanunu Muvakkat (4483 sayılı Kanun) hükümleri uygulan-
maz. 17. maddenin 2 ve 3. fıkralarında ise
“Her kuralın bir istisnası, her
istisnanın bir müstesnası vardır”
ifadesini doğrular biçimde istisnanın
istisnası düzenlenmiştir.
Buna göre müşteşar, vali ve kaymakamlar yönünden 3628 sayılı
Kanun değil, 4483 sayılı Kanun hükümlerine göre soruşturma yapı-
lacaktır. Bu durumda hazırlık soruşturmasını, müsteşar ve valiler için
Yargıtay Cumhuriyet başsavcısı veya Başsavcı vekili, kaymakamlar
hakkında ise il Cumhuriyet Başsavcısı veya başsavcı vekili yapacak,
yargılama mercii de; müsteşar ve valiler için Yargıtay’ın ilgili dairesi,
kaymakamlar için ise il ağır ceza mahkemesidir (4483 SK. m. 12, 13).
Görevleri veya sıfatları sebebi ile özel soruşturma ve kovuşturma
usulüne tabi olup 3. fıkra kapsamına giren kimseler hakkında ilgili ka-
nunlardaki özel soruşturma ve kovuşturma usulü saklı tutulduğun-
dan, 1. fıkrada sayılan suçlar söz konusu olsa da 3628 sayılı Kanun’un
18 ve 19. maddelerine göre doğrudan soruşturma yapılamayacaktır.
17. maddedeki suçların sayısı ve önemi ile maddenin 2 ve 3. fıkrasıyla
4483 sayılı Kanun himayesinde bırakılarak doğrudan soruşturma dı-
şında tutulan müşteşar, vali ve kaymakamlar ile özel soruşturma ve
kovuşturma usulüne tabi kamu görevlilerinin sayısı ve çeşitliliği
28
göz
28
Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma usulüne tabi kimseler olarak;
Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar, Milletvekilleri, Yüksek Mahkeme Baş-
kanları ve Üyeleri ile Başsavcıları ve Başsavcı Vekilleri, Sayıştay Başkanı ve Üyele-
ri, Bölge Adliye Mahkemeleri Başkan ve Üyeleri ile Cumhuriyet Savcıları, Askeri
Hakim ve Savcılar ve Yardımcıları ile Adli Müşavirler, Hakim ve Cumhuriyet
Savcıları, Avukatlar, Noterler, Yükseköğretim Kurulu Başkanı ve Rektörler ile Di-