385 / 529
Sermaye Piyasasında Manipülasyon
384
lüdür.”
demek suretiyle haksız fiil gerçekleştiğinde bu fiil neticesinde
ortaya çıkan zararların tazmin sorumluğunun koşullarını belirlemiştir.
Bu sebeple haksız fiil niteliğindeki manipülatif filer gerçekleştiğinde
ortaya çıkan hukukî sorumluluğu tayin bakımından aşağıdaki açıkla-
maları yapabiliriz.
1. TAZMİN SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI
a. Hukuka Aykırılık
BK m. 49
“Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu
zararı gidermekle yükümlüdür.”
diyerek fiilin hukuka aykırı olmasını şart
koşmaktadır. Hukuka aykırılık haksız fiil sorumluluğunun en önemli
unsurlarındandır
76
. Bu anlamda manipülasyondan doğan sorumlulu-
ğun söz konusu olabilmesi için manipülatif fiilin hukuka aykırı olması
gerekir. Bu bağlamda Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47. maddesine
aykırılık fiilin hukuka aykırı kabul edilmesi için yeterlidir. Burada söz
konusu maddenin cezaî yaptırımları ağırlıklı olarak içeren bir hüküm
olmasının tazminat taleplerine dayanak olabilmek bakımından bir en-
gel oluşturmadığını belirtmek gerekir
77
.
b. Nedensellik Bağı
Nedensellik bağı haksız fiil sorumluluğunun zorunlu unsurların-
dan biridir. Ortaya çıkan zarar, haksız fiili meydana getiren davranışın
uygun sonucu olmalıdır
78
.
Ancak uygun illiyet bağı yaklaşımının özellikli durumları içeren
manipülasyon fiillerine aynen uygulanması, her zaman yeterli sonuç-
ların elde edilmesini temin etmez. Manipülasyonun kendine has birta-
kım şartları gözardı edilir ve uygun nedensellik bağı teorisi manipü-
lasyon olaylarına da aynen uygulanırsa zarara uğrayanın manipülatif
işlemler olmasaydı o yatırım kararını vermeyeceğini ispat etmesi ge-
rekir. Bu sermaye piyasalarının özellikleriyle bağdaşmadığı gibi zarar
göreni de gereksiz bir ispat yükü altına sokar. Zira borsa gibi menkul
kıymetlerin alınıp satıldığı piyasalarda manipülatif fiiller gerçekleşme-
se dahi işlem yapılabilir. Hatta manipülatif fiiller bilinse dahi yatırım
kararı verilebilir. Bu durumda yatırımlar fiyata göre değil arz ve talebe
76
Reisoğlu, s. 162; Akıntürk/Karaman, s. 88; Akıncı, s. 140.
77
Manavgat, s. 184.
78
Reisoğlu, s. 173; Akıntürk/Karaman, s. 91; Akıncı, s. 138.