TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Aydın Alber YÜCE

381

Fiyat istikrar işlemleri de manipülasyon sayılmayı gerektiren du-

rumların istisnasını oluşturur. Fiyat istikrar işlemleri, piyasada oluşan

arz ve talep dışında bir mekanizmayla fiyat oluşumuna olanak tanı-

yan, piyasada oluşabilecek olumsuz etkilerin fiyata yansımasını engel-

leyen işlemlerdir. Ancak bu işlemler, halka arz sonrasında arz ve tale-

bin istikrar kazanmadığı, fiyat konusunda belirsizliklerin olduğu bir

dönemde piyasayı düzenleme işlevi gördüğü, dolayısıyla hem ihraç-

çıyı, hem de yatırımcıyı koruma amacı taşıdığı için yasal düzenleme-

lerle manipülasyondan doğan cezaî ve hukukî sorumluluğun kapsamı

dışına çıkarılmışlardır

Açığa satış da manipülasyon sayılmayan sermaye piyasası iş-

lemlerindendir. Açığa satış işlemi sahip olunmayan sermaye piyasası

araçlarının satılmasını ya da satışa ilişkin emrin verilmesini ifade eder.

Repo, menkul kıymetlerin geri alma taahhüdü ile satımı iken; ters

repo menkul kıymetlerin geri satma taahhüdü ile alınmasıdır. Repo ve

ters repo da manipülatif işlem değildir. Bu işlemler gelecekteki fiyat

değişimlerinin tahmin edilmeye çalışılmasıyla yapılan spekülatif ya-

tırımlardır

III. MANİPÜLASYONDAN DOĞAN HUKUKİ SORUMLULUK

A. GENEL AÇIKLAMALAR

Manipülatif fiiller, gerçekleştirildiğinde kendisini ika eden kişiye

hukuken korunan bir hak sağlamayan ve hukuk düzenlerince kendi-

sine hem hukukî hem de cezaî yaptırımların bağlandığı fiillerdir. Ma-

nipülasyon niteliği gereği hukuka uygun piyasa hareketleri aracılığı

ile gerçekleştirildiğinden dolayı fark edilmesi zor birtakım işlemler

silsilesidir. Sert ve taviz vermeyen bir yaklaşımla manipülasyonla mü-

cadele edilmesi piyasadaki hukuka uygun diğer işlemlerin de iptal

gibi yaptırımlarla karşı karşıya kalmasına sebep olur. Oysa sermaye

piyasalarında yatırımcının ihtiyaç duyduğu şeylerin başında piyasaya

duyacağı güven gelir. Bu bağlamda piyasada gerçekleşen manipülatif

fiillere karşılık öngörülen cezaî yaptırımlar, malvarlığı hukuka aykırı

Manavgat, s. 46-48.

Kütük, s. 125.