471 / 529
AİHM Türkiye Raporu
470
lanması ve uygulanmasına ilişkin bazı kaygılarını ifade etmiştir.
47
Komiser, yukarıda sıralanan hükümlerdeki suçların tanımı ve ku-
rucu unsurları konusunda, mahkemelerin geniş yorumundan özel
olarak endişe duyduğunu belirtmiştir.
64. TCK’nın 220. maddesi uyarınca, kişi suç örgütünün üyesi olma-
makla ya da örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla bir-
likte, bu örgüt adına suç işlerse (6. fıkra) ya da örgüte bilerek ve is-
teyerek yardım ederse (7. fıkra) örgüte üye olma suçundan dolayı
cezalandırılacaktır. Komiser, 2009 Raporu’nda, Mart 2008’de Yar-
gıtay tarafından verilen karar uyarınca yasadışı PKK örgütünün
çağrısının ardından gösterilere katılan kişilerin 6. fıkra kapsamına
alındığına dikkat çekmiştir.
48
65. TCK’nın 220. maddesinin 8. fıkrası, suç örgütünün veya
amacının
propagandasını yapan kişi için bir yıldan üç yıla kadar hapis ceza-
sı öngörmektedir, ki bu, sıklıkla Terörle Mücadele Kanunu’nun 7.
maddesiyle birlikte kullanılmaktadır. Uygulamada, Türk savcıları
ve mahkemeleri 8. fıkrayı, şiddet unsuru içermediği halde bir terör
örgütünün herhangi bir amacıyla çakıştığını düşündükleri açıkla-
maları da kapsayacak şekilde kullanmaktadırlar. Kürtçe anadilde
eğitim isteme veya ücretsiz eğitim talep eden pankart açma gibi
eylemlerin, bu talepler terör örgütlerinin görüşleriyle örtüştüğü
düşünüldüğü için cezai takibata uğradıkları belirtilmiştir.
66. Türkiye’de İfade Özgürlüğü Raporu’nda Komiser, ayrıca, bir terör
örgütünün duyuru ve açıklamalarını yayımlayanlar için bir yıldan
üç yıla kadar hapis cezası öngören Terörle Mücadele Kanunu’nun
6. maddesinin 2. fıkrası hakkındaki kaygılarını ifade etmiştir.
AİHM bu hükmün, hâkimlerin söz konusu açıklamaların metin ya
da bağlam incelemesini yapmasını zorunlu kılmayarak AİHS’nin
10. maddesini ihlal ettiği kanaatine varmıştır.
49
Dolayısıyla, yapı-
47
İnsan Hakları Komiseri’nin 28 Haziran-3 Temmuz 2009 tarihli Türkiye ziyare-
tini müteakiben yazdığı Rapor, inceleme Konusu: Azınlıkların insan Hakları,
CommDH(2009)30.
48
İnsan Hakları Komiseri’nin 28 Haziran-3 Temmuz 2009 tarihli Türkiye ziyare-
tini müteakiben yazdığı Rapor, inceleme Konusu: Azınlıkların insan Hakları,
CommDH(2009)30, paragraf 36.
49
Gözel ve Özer -Türkiye,
6 Temmuz 2010 tarihli karar. Bu kararın operatif olmayan
bir bölümünde, AİHM, Terörle Mücadele Kanunu’nun 6. maddesinin AİHS’nin