314 / 521
313
inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin ka-
nun önünde eşittir”. 55. maddenin kenar başlığı “Ücrette Adalet Sağ-
lanması” şeklindedir. Cinsiyete dayanan ayrımcılık yapılamayacağı
hususu Anayasa’da özel olarak belirlenmiştir
4857 sayılı İş Kanunu’nda kadın işçilerle ilgili yeni düzenlemelerle
çalışma hayatında eşitliğin sağlanarak, ayrımcı uygulamaların ortadan
kaldırılması düşünülmüştür. Bu konuda önemli gelişmeler sağlanmış-
tır. Ancak bazı eksiklikler nedeni ile olumsuz sonuçların ortaya çıkabi-
leceği düşünülmektedir.
Çalışma hayatında işçilere çocuk bakım hizmetlerinde yardımcı
olmak amacı ile yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150 den çok
kadın işçi çalıştırılan işyerlerinde, 0–6 yaşındaki çocukların bırakılma-
sı ve bakılması, emziren işçilerin çocuklarını emzirmeleri için işveren
tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir kreş (yurt)
açılması zorunludur. Kreş ve oda açılması için gereken sayının kadın
işçilerin sayısı oranında olması kadın işçi sayısını bu rakamın altında
tutulması gibi bir sakıncalı duruma sebep olmaktadır. Kreş açılırken
erkek işçi sayısı da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu düzenleme eşit-
lik kuralına aykırıdır.
Erkekler kadınlara oranla daha fazla ücret almaktadır. Çalışma or-
tamlarında uygulanması gereken “Eşit işe eşit ücret” ilkesine kadınlar
için de ivedilikle etkinlik kazandırılmalıdır. Bu ilke İş Yasasında «eşit
davranma ilkesi» başlığı altında (madde 5) de tanımlanmıştır. İşvere-
nin “cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı iş-
lem” yapmasının önüne geçilmeye çalışılmıştır. Cinsiyetinden dolayı
ayrımcılığa maruz kalan kadın bunu belirttiğinde ayrımcılık uygula-
madığını ispat etme yükümlülüğü işverendedir. Bu hakkın kullanımı
için uygulamadaki hataların düzeltilerek bu konuda bilinçlendirme
çalışmaları yapılmalıdır.
Kadın işçilere analık ve emzirme konusunda olumlu yeniliklerle
iyileştirme yapılmıştır. Kanun’da “ebeveyn izni” ile ilgili bir düzen-
leme yer almamaktadır. AB müktesebatına uyum açısından ebeveyn
izninin düzenlenmesi gerekmektedir.
Cinsel taciz özellikle kadınların karşılaştığı önemli bir sorundur.
Etkin yasal düzenlemeler yapılması gerekmektedir. 4857 sayılı İş