dergi 127

TBB Dergisi 2016 (127)

Deniz AKÇAY

421

1. Perinçek Kararındaki Gerekçelerin Uluslararası Düzenlemeler

Bakımından “Savunulabilirliği”

Büyük Daire, daha önce, Daire’nin incelemiş olduğu temel para-

metreleri daha da çeşitlendirerek derinleştirmiş ve sonuçta, başvura-

nın ifadelerinin, ifade özgürlüğünden yararlanma hakkı ile üçüncü

kişilerin haysiyetlerinin korunması gibi karşıt sayılabilecek iki değer

arasında oluşması gereken dengenin sarsılmasına yol açmış olmadığı-

nı saptamıştır. Bu çerçevede, Ermeni “Soykırımı” nın inkârını Yahu-

di soykırımının inkârından farklı bir ilkesel analize tâbi tutmuştur.

Ermeni “soykırımı”nın inkârı, nefret söylemi ve/veya şiddete teşvik

içerikli olmadığı sürece AİHS değerlerinin “jandarması” konumunda-

ki Sözleşme’nin 17. maddesi gereği reddedilmesinin ya da ifade özgür-

lüğünün korunmasına ilişkin Sözleşme’nin 10. maddesinden yarar-

lanamamasının sözkonusu olmaması gerekecektir. Benzer bir analiz

yapmadan ifade özgürlüğüne yapılacak müdahalelerle ilgili AİHM’e

yapılacak olası başvuruların ihlâl kararıyla sonuçlanması riski yük-

sektir.

Mahkeme, Ermeni “Soykırımı”nın inkârı ile Yahudi soykırımının

inkârı arasında kesin bir çizgi çekerken

- genellikle kabul edildiğinin

aksine - Yahudi soykırımının tarihsel gerçekliğinin saptanmış olduğu

argümanından çok, her türlü tarihsel araştırma ve değerlendirmeden

bağımsız olarak Yahudi soykırımını inkârın temelinde antidemokra-

tik, ırkçı bir ideolojinin gizlendiğini kalıcı bir veri olarak vurgulaya-

rak, bu kategorideki söylemi sürekli bir risk olarak değerlendirmiş,

bu konuda âdeta bir “postülat” yaratmıştır. Buna karşılık, böyle bir

“postülat”la ilişkilendirilmesi mümkün olmayan 1915 olaylarının ırk-

sal/ulusal/dinsel nefret ve şiddete teşvik unsurları içermeyen tarih

araştırmalarının ve genel olarak bu nitelikteki söylemlerin engellen-

mesine yönelik söylem ve faaliyetlerin cezalandırılması gerektiği iddi-

ası da dayanaktan yoksun bırakılmıştır.

15.10.2015 tarihli Tribune de Genève gazetesine göre, Büyük Daire kararının,

Yahudi soykırımı ile Ermeni « Soykırımı » na farklı yaklaşımların sergilenmesine

son verileceğini uman İsviçre’deki Ermeni cemaatinde bir « gerileme » (revers)

olarak algılanmış ve öfke ile karşılanmıştır.

PerinçekDaire kararını değerlendirenbir İtalyanaraştırmacıya göreAİHM, Yahudi

soykırımının tek olduğu (unicità) ve Yahudi halkının soykırıma uğramasıyla

Avrupa kıt’asında bir ulusalüstü insan hakları sisteminin kurulması arasındaki