TBB Dergisi 100. Sayı

TBB Dergisi 2012 (100)

İsmet YURTERİ

265

olarak belgesiz gerçekleşmekte ve bu tür işlemler vergi kaçakçılığının

kaynağını oluşturmaktadır. Dolayısıyla yaygın ve yoğun vergi dene-

timlerinin etkinleştirilmesi, belge düzeninin yerleşmesine ve vergi ka-

çakçılığının alan olarak daralmasına ve kamu gelirlerinin önemli ölçü-

de artmasına katkı sağlayacak

olup ekonomiyi ve mali konumu daha

güçlü hale getirecektir.

Yaygın ve yoğun vergi denetimleri yoklama müessesesinin kapsa-

mında gerçekleştirilmektedir. Buna göre yoklamaya yetkili olanların

mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve konu-

ları araştırmak ve tespit etmekle birlikte, vergi kanunlarının uygulan-

ması ile ilgili olarak bazı yetkilere sahiptirler

. Bunlar ise;

a) Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nca belirlenmiş usuller dâhilinde

özel yetki verilmiş olmak kaydıyla günlük hâsılatı tespit etmek,

b) 3100 Sayılı Kanunun kapsamına girip ödeme kaydedici cihaz kul-

lanmak mecburiyetinde olanların bu mecburiyete uyup uymadık-

larını, bu cihazları belli edilmiş esaslara göre kullanıp kullanma-

dıklarını ve günlük hâsılatı tespit etmek,

c) Günü gününe kayıt yapılması zorunlu defterlerin iş yerlerinde

bulundurulup bulundurulmadığını, tasdikli olup olmadığını usu-

lüne göre kayıt yapılıp yapılmadığını, vergi kanunları uyarınca

düzenlenmesi icap eden belgelerin usulüne göre düzenlenip dü-

zenlenmediği ile kullanılıp kullanılmadığını, faturasız mal bulu-

nup bulunmadığını, levha asma veya kullanma mecburiyetine

uyulup uyulmadığını tespit etmek, kanunî defter ve belgeler dı-

şında kalan ve vergi kaybının bulunduğuna emare teşkil eden def-

ter, belge ve delillerin tespit edilmesi halinde bunları almak,

d) Nakil vasıtalarını, Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nın belirleyeceği

özel işaretle durdurmak ve taşıtta bulundurulması icap eden taşıt

pulu, yolcu listesi, fatura veya sevk irsaliyesi, yolcu bileti ile taşı-

ma irsaliyelerinin muhtevası ile taşınan yolcu ve malların miktar

ve mahiyetlerini ölçmek, tartmak, saymak suretiyle tespit etmek,

KILIÇDAROĞLU Kemal, “

Yaygın Vergi Denetimi ve Karşılaşılan Sorunlar

”, Vergi

Dünyası Dergisi, 1981, S. 1, s. 17

TECİM, s. 89