380 / 477
TBB Dergisi 2012 (100)
Hüseyin EKER
379
nin etkili olduğunu düşünmekteyiz. Zarar gören kavramına, mağdur
ve suça konu eşyayı satın alan girdiği halde mağdur kelimesi daha dar
bir anlam içermektedir. Ancak 765 sayılı TCK’nın 523. maddesindeki
uygulamanın daha doğru olduğu düşüncesindeyiz. Zira bu yoruma
göre kuşku üzerine yakalanan failin telefonu sattığı yeri göstermesi ve
kolluk tarafından da telefonun satın alan kişiden alınıp yakınana geri
verilmesi durumunda fail, sattığı kişinin zararını karşılamasa da etkin
pişmanlık hükümlerinden yararlanacaktır.
4) Failin, Aynen İade veya Tazmini Kendi İsteğiyle Yapmış
Olması;
Failin, geri verme veya tazmini, serbest iradesiyle, isteyerek, ken-
diliğinden gerçekleştirmiş olması gerekir.
50
Örneğin, failin, suça konu
malı kendisinin getirip yakınana vermesi ya da verilmek üzere kolluğa
teslim etmesi veya kuşku üzerine yakalandığında ifade verirken suçu
ikrar edip suça konu eşyanın yerini göstererek
51
veya sakladığı yeri
bildirerek
52
malın sahibine iadesini sağlaması gibi.
53
Ancak, fail iadeyi isteyerek yapmamış ise, bu durumda etkin piş-
manlık hükümlerinden yararlanamayacaktır. Örneğin, iade ve tazmi-
nin cebri icra yoluyla gerçekleştirilmesi, zararın failin rızası hilafına
veya ondan habersiz olarak üçüncü kişilerce giderilmesi, failin yaka-
lanmamak için kaçarken atması sonucu eşyanın ele geçirilmesi, kaçar-
ken yakalanan failin üzerinde ele geçmesi gibi hallerde failin gerçek
anlamda pişmanlığından söz edilemeyeceğinden 5237 sayılı TCY’nın
168. maddesinin uygulanma koşulları oluşmayacaktır.
54
Yine yakala-
nan failin üstü aranırken eşyanın ele geçmesi veya kolluk güçlerinin
50
Sanığın yakınanın başvurusu bulunmadan başka bir suç nedeniyle yakalandığın-
da yükletilen suçu ikrar edip çaldığı av tüfeğinin iadesini sağlamış olması karşı-
sında, 5237 sayılı TCK’nun 168.maddesinin uygulanma olanağının karar yerinde
tartışılmaması, 6.CD,17.10.2006, 2006/2061-2006/9954
51
Kuşku üzerine yakalanan sanığın suçunu kabul edip, yer gösterme yaparak ça-
lıntı uydu cihazının henüz başvurusu bulunmayan yakınana iadesini sağladığının
anlaşılması karşısında; yasal koşulları gerçekleşen 765 sayılı TCK’nun 523.maddesi
ile uygulama yapılmaması, 6.CD, 01.11.2007, 2005/17974-2007/11154
52
6.CD, 19.04.2007, 2006/17152-2007/5099
53
Katılan kurumun yazılı şikâyeti olmadan, sanığın yer göstererek çalınan malların
iadesini sağlamış olması karşısında; TCK’nun 523. maddesinin uygulama olana-
ğının karar yerinde tartışılmaması. 6.CD, 28.4.2005, 2004/10476-2005/4155
54
YCGK’nın 27.10.2009 tarih ve 2009/6-132-2009/251 sayılı kararı