46 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Nilüfer BORAN GÜNEYSU
45
işlemi değildir. Zira iflâs idaresi ve iflâs dairesinin bu işlemleri İsviçre
İcra ve İflâs Kanunu’nun 56. maddesi anlamında icra takip işlemi ola-
rak kabul edilmemektedir.
51
İcra hukukunda borçlu teriminin neyi ifade ettiğini öncelikle belir-
lemek gerekir. İcra hukuku da medenî usûl hukuku gibi, iki taraf sis-
temine göre yürümektedir. Takibin taraflarını, alacaklı ve borçlu oluş-
turmaktadır. İcra takibini başlatan ve talepte bulunan kişi alacaklıdır;
aleyhine talepte bulunulan kişi ise, borçludur. İcra hukukunda alacaklı
ve borçlu terimleri, borçlar hukukundan daha geniş bir anlamda kulla-
nılmaktadır. Tarafların maddî hukuk yönünden durumları veya borç-
lar hukuku anlamında bir borcun bulunup bulunmadığı alacaklı-borç-
lu nitelendirmesini etkilememektedir. Cebri icrayı başlatan ve talebini
elde etmek isteyen kişi alacaklı, diğer taraf ise borçludur.
52
Borçlu, ala-
caklıya bağlı bir kavramdır. Alacaklının takip talebinde
“borçlu”
olarak
gösterdiği kişi, borçlu sıfatını kazanmakta ve takibe ilişkin işlemler bu
borçluya karşı yürütülmektedir. Bu anlamda icra hukukunda şeklî ta-
raf ilkesi geçerlidir; alacaklının takip talebinde belirttiği kişi taraf ola-
rak kabul edilmektedir.
Postacıoğlu
genel düşünceden farklı olarak,
“borçluya karşı yapılma”
unsurundan ziyade, borçlunun şikâyet etmemesi halinde işlemin borç-
lu aleyhine kesin bir mahiyet almasını icra takip işleminin bir unsuru
olarak kabul etmektedir.
53
Burada tatil ve tâlik hallerinin niteliği dik-
kate alınarak, borçlunun şikâyet yoluna başvuramayabileceği düşü-
nülmüştür.
54
Umar,
icra takip işlemlerinde bu unsura yer verilmemesi
gerektiğini düşünmektedir. Zira bir işlemin sonuçlarını ortadan kal-
dırmak için çeşitli imkânlar sunulması, işlemin hukukî niteliğini etki-
lemez. Ayrıca, şikâyet dışında da farklı yollarla takip işlemi hatta takip
dahi sonuçsuz kalabilir (m. 72/V ve VII). Yazar, bu unsurun kabulü
halinde münferit işlemlerden hiçbirinin takip işlemi sayılamaması ge-
rektiğini belirtmektedir.
55
51 Fritzsche/Walter-Bohner, s. 128, dn. 38.
52 Kuru, s. 136; Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 104; Pekcanıtez/Atalay/Sungurtekin-Öz-
kan/Özekes, s. 47; Postacıoğlu, s. 3-4; Yıldırım/Deren-Yıldırım, s. 13.
53 Postacıoğlu, s. 233-234.
54 Postacıoğlu/Altay, s. 300.
55 Umar, s. 191-193.