TBB Dergisi 102. Sayı

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Tasarısı’nda Yer Alan İkamet İzni Türleri İle ...

152

tadır.

Olağan telsik yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılmasına

ilişkin TVK hükmünde, Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen ya-

bancılarda, diğerleri yanında

, “başvuru tarihinden geriye doğru

Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmek

” (m. 11/1-b) şartının arana-

cağı öngörülmüştür. Bu çalışma, anılan şartı incelemekle birlikte,

İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak Başbakanlığa sunulmuş

ve Başbakanlık tarafından TBMM’ne gönderilmiş olan

“Yabancılar

ve Uluslararası Koruma Kanunu Tasarısı”

nın

ikamet izinlerine iliş-

kin hükümlerinin TVK’nda aranan ikamet şartının gerçekleşmesin-

de oynayacağı rol üzerine odaklanmaktadır.

I. TVK’na Göre Olağan Telsikte Öngörülen İkamet Şartının

Gerçekleşme Biçimi

A) TVK’na

Göre İkametin Anlamı

ve Hesaplanması

Türk vatandaşlığının olağan telsik yoluyla kazanılmasında aranan

“Türkiye’de beş yıl kesintisiz ikamet etmek”

şartı (m. 11/1-b), hükmün ge-

rekçesinde Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişinin Türkiye’yi

yaşamak istediği bir yer olarak benimsediğine ve topluma uyum sağ-

kısmı için ikamet şartı getirilmesinin ayrımcılığa yol açtığı hakkında bkz. Tirya-

kioğlu, s. 88. Bu hükümde Türkiye’de belli bir süre ikamet etmeye bağlı olarak

Türk vatandaşlığının yeniden kazanılması düzenlenmiştir. Bu nedenle, olağan tel-

sik kategorisi içinde yer almaz. Bununla birlikte, TVK’nda Türk vatandaşlığının

sonradan kazanılma biçimlerinden biri olduğu ve ikamet şartına yer verdiği için

kanımızca zikredilmeyi hak etmektedir.

8 TVK’nda

“Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnaî haller”

başlığıyla düzenlen-

miş olan olağanüstü telsik (TVK m. 12) ve evlenme (TVK m. 16) yoluyla Türk

vatandaşlığının kazanılmasında, ilgilinin Türkiye’de ikamet etmesi aranmaz.

9 TVK m. 11’de olağan telsikte ikamet dışında aranan diğer şartlar şunlardır:

“Türk

vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda, a) Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk

kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak; c) Türkiye’de yerleşmeye karar

verdiğini davranışları ile teyit etmek; ç) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir

hastalığı bulunmamak; d) İyi ahlâk sahibi olmak; e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek; f)

Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire

veya mesleğe sahip olmak; g) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil ede-

cek bir hali bulunmamak şartları aranır”

“Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda, yukarıda sayılan şartlarla birlikte,

taşıdıkları devlet vatandaşlığından çıkma şartı da aranabilir. Bu takdirin kullanılmasına

ilişkin esasların tespiti Bakanlar Kurulu’nun yetkisindedir”

10 Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanun Tasarısı (YUKK Tasarısı) Bakanlar

Kurulu’nun ve Başbakan’ın onayı ile TBMM’ye sevkedilmiştir. Başbakanlık Ka-

nunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü’nün 3. 5. 2012 tarih ve B. 02. 0. KGG. 0. 10.

101-282/1981 sayı numaralı kanun tasarısı.