37 / 473
Ayırımcılık Suçu
36
Ayırımcılık suçu salt hareket suçudur. Seçimlik hareketin yapıl-
ması ile tamamlanır. Ayrıca bir neticenin doğmuş olması aranmaz. Di-
ğer bir ifade ile, maddede belirtilen
“engelleme”, “işe almama veya alın-
ma”, “reddetme”
hareketlerinin yapılmasıyla tamamlanır
75
.
Ayırımcılık suçu, TCK m. 122/1- a ve c bendleri kapsamında (a
bendinde yer alan işe almama hariç) seçimlik hareketler bakımından
ancak icrai hareketle işlenebilir. Buna karşılık TCK m. 122/1-b bendi,
suçun seçimlik hareketini gerçek ihmali hareket olarak düzenlemiştir.
5237 sayılı TCK, gerçek ihmali suçlar dışında kalan görünüşte ihmali
suçlar bakımından sadece kasten öldürme (TCK m. 83), kasten yara-
lama (TCK m. 88) ve işkence suçu (TCK m. 94/5) bakımından suçun
ihmali hareketle işlenebileceğini açıkça düzenlemiş ve bu bağlamda,
ihmali hareketin icrai harekete eşdeğer sayılabileceği durumların 3 suç
ile sınırlı tutmuş olmasından dolayı; görünüşte ihmal, TCK’nın özel
bölümünde ve yan ceza kanunlarında yer alan diğer suçlar bakımın-
dan tipik hareket olarak kabul edilmemiştir. Aksini kabul, tipikliği
genişletici bir etki oluşturur. Genel hükümler kapsamında da, icrai ha-
reketle işlenebilen suçların ihmali hareketle işlenebileceğine dair özel
bir düzenleme yer almamaktadır. Oysa ki Alman Ceza Kanunu’nda
(m. 13/1) olduğu gibi Türk Ceza Kanunu’nda da bu konuya ilişkin
genel bir düzenleme yapılması gereklidir
76
. Bu düzenleme yapılmadığı
sürece yukarıda açıkladığımız gerekçelerle ayırımcılık suçunun birinci
fıkranın (a) ve (c) bentlerinde sayılan seçimlik hareketlerinin (a ben-
dinde yer alan işe almama hariç) sadece icrai hareketle işlenebileceği
kanaatindeyiz. Ancak öğretide bu konuda farklı görüşte bulunanlar
da bulunmaktadır
77
.
75 Yenidünya C., s. 107
76 Öztürk B., Erdem M. R.,
Uygulamalı Ceza Hukuku
, s. 179; Koca Mahmut, Üzülmez
İlhan,
Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler
, Seçkin Yayıncılık, 3. bası, Ankara 2010,
s. 369; Zafer Hamide,
Ceza Hukuku Genel Hükümler
, Beta, İstanbul 2010, s. 161;
Hakeri Hakan,
Ceza Hukuku Genel Hükümler
, Seçkin, 11. baskı, Ankara 2011, s.
141 “
Hakeri daha önceki yayınlarında bütün suçların garantörsel ihmali suç şeklinde
işlenebileceğini savunmuşsa da son basısında bu görüşünü değiştirmiş ve genel hüküm
eksikliği nedeniyle TCK’da sadece açık olarak ifade edilen yukarıda bizim de sözünü
ettiğimiz suçlar bakımından icrai hareketin ihmali harekete eş değer olarak kabul edileceğini
ifade etmiştir
. ” Özgenç İzzet,
Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler
, Seçkin Yayıncılık,
Ankara 2009, s. 218
“Özgenç’e göre de TCK Genel Hükümler’de ihmali suçlar ile ilgili
genel bir düzenlemenin yapılması gereklidir. Böyle bir düzenleme olmadan icrai hareketle
işlenebilen suçların ihmali hareketle işlenebileceğinin kabulü kanunilik ilkesi ile çelişir”.
77 Farklı görüş için bkz. Yenidünya C., s. 107