TBB Dergisi 102. Sayı

TBB Dergisi 2012 (102)

Burcu DEMREN DÖNMEZ

sağlanmasıdır. Bu da ancak ayrımcılık yapılmaması ile mümkün ola-

bilir. Oysa ki, son yıllarda Avrupa’da ırkçılık ve yabancı düşmanlı-

ğı sürekli artmaktadır. Avrupa Birliği’ne üye olan devletlerin ceza

hukuklarındaki konuya ilişkin düzenlemelerin birbirinde farklılık

teşkil etmesi, ayrımcılık ile mücadele edilmesini her geçen gün zor-

laştırmaktadır. Yukarıda mukayeseli hukuk kapsamında bazı ülkeler

bakımından yaptığımız açıklamalar da da görüleceği üzere yekne-

saklık oluşturulamamıştır. Bu nedenle Avrupa Birliği düzeyinde de

ayrımcılık ile ilgili düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır

. Ancak

bunlar değişik alanlarda ve farklı düzenlemeler ile gerçekleştirilmek-

tedir. Örneğin ırkçılık ile yabancı düşmanlığı ile mücadele (Lizbon

Antlaşması m. 67/3), istihdamda eşit muamele (2000/78/EC) gibi

farklı farklı direktiflerde düzenleme altına alınmaktadır. Zira Av-

rupa Birliği’nin doğrudan uygulanabilir ceza hukuku kuralı koyma

yetkisi bulunmamakta, bunun doğal sonucu olarak, Birlik organla-

rının da kriminal bir cezaya hükmetme yetkisi bulunmamaktadır.

Bu durum Avrupa Birliği Adalet Divanı ve üye ülke yargı organları

kararlarında ve öğretide de dile getirilmekte ve vurgulanmaktadır.

Üye devletlerin ceza hukukuna ilişkin yetkilerini Birliğe devretme-

dikleri, Avrupa Birliği’nin doğrudan suç tipleri yaratma ve cezaya

hükmetme yetkisinin bulunmadığı konusunda genel bir görüş birliği

bulunmaktadır. Çünkü Avrupa Birliği ceza hukuku alanında hukuk

yaratma yetkisine sahip değildir ve ceza hukukuna ilişkin yaptırım

uygulama yetkisi de bulunmamaktadır

Bununla birlikte, Avrupa Birliği’nin direktif çıkarma yetkisi bu-

lunmaktadır. Kural olarak, direktiflerin muhatabı olan üye Devlet-

ler, iç hukukta düzenleme yapmadıkça, Direktifin iç hukuka doğ-

rudan bir etkisi olmaz. Antlaşma tüzükler için açık olarak belirttiği

doğrudan etkiyi direktifler için öngörmemiştir

. Bununla birlikte

üye ülkelerin ilgili direktifleri iç hukukun bir parçası haline getirme

zorunluluğu bulunmaktadır

. Bunun şekli ve metodu üye ülkenin

55 ErdemMustafa R., ‘Avrupa Birliği’nde Ayrımcılık, Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı

ile Ceza Hukuku Yoluyla Mücadele’,

Fasikül Hukuk Dergisi

, yıl. 3,sayı. 16, Mart

2011, s. 61

56 Erdem Mustafa R., s. 8

57 Özkan Işıl.,

Avrupa Birliği Kamu Hukuku

, Seçkin yayıncılık, Ankara 2011, s. 102

58 Hartley Trevor C.,

The Foundations of European Union Law

, Oxford University

Press, 7th ed., 2010, s. 229