

TBB Dergisi 2012 (102)
Burcu DEMREN DÖNMEZ
33
cezalarla yaptırım altına alınması amaçlanmıştır (madde 3/1). Ayrıca
3. maddenin 2. fıkrasında birinci madde kapsamına giren hareketlerin
cezalarının sınırları da belirtilmiştir. Buna göre ceza asgari 1 yıl azami
3 yıl hapis cezası olabilir.
Görüldüğü üzere çerçeve karar ile, üye devletlerin iç hukukuna,
ceza hukukuna doğrudan etki yaratacak bir düzenleme yapılmış ve
konu üzerindeki takdir yetkileri sınırlandırılmıştır. Kural olarak çerçe-
ve kararlar mevzuatın uyumlulaştırılması için kullanılır. Bunlar hedef
yönünden bağlayıcı olmakla birlikte milli mahkemelerde ileri sürü-
lebilecek bağımsız haklar sağlamazlar
66
. Buna karşılık yukarıda ifade
ettiğimiz karar, uyumlulaştırma kapsamında doğrudan ceza hukuku
üzerinde etki yaratmıştır. Uyumlulaşma sürecinde ceza hukukunun
bir araç olarak kullanılması tartışmalı bir durumdur
67
. Yukarıda da
bahsettiğimiz üzere üye ülkelerin bu konu üzerinde çekinceleri bulun-
maktadır.
Son olarak ayrıca belirtmeliyiz ki, 13 Aralık 2007 tarihinde
Lizbon’da imzalanan ve 1 Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe giren Liz-
bon Antlaşması
68
, AB Temel Haklar Şartı’nı hukuki olarak bağlayıcı
hale getirmiştir
69
. Temel Haklar Şartının III. Bölüm 20-23. maddelerin-
de 20. maddede kanun önünde eşitlik, 21. maddede ayrımcılık yap-
mama
70
, 22. maddede kültür, din, dil çeşitliliği ve 23. maddede kadın
ve erkek arasındaki eşitlik düzenlenmiştir. Lizbon Antlaşması ile bu
düzenlemeler artık üye devletlerin iç hukukunda tam bir hukuki bağ-
layıcılığa kavuşmuştur.
66 Çerçeve Kararların hukuki niteliği hakkında detaylı bilgi için bkz. Özkan I.,
Avrupa Birliği Kamu Hukuku, s. 118 vd.
67 Erdem Mustafa Ruhan., ‘Avrupa Birliği’nde Ayrımcılık, Irkçılık ve Yabancı
Düşmanlığı ile Ceza Hukuku Yoluyla Mücadele’, s. 15
68 Lizbon Antlaşması için detaylı bilgi için bkz. Topal Emre,
“Lisbon Antlaşması ile
Avrupa Birliği’nde Yasama Niteliğindeki İşlemler ve Yasa Yapım Süreçlerine Getirilecek
Değişikliklere Genel Bir Bakış”
,
Yasama Dergisi
sayı 9, Mayıs-Haziran-Temmuz-
Ağustos 2008, s. 17-34
69
http://www.mfa. gov. tr/lizbon-antlasmasi. tr. mfa ; erişim tarihi: 9. 08. 2012
70 Madde 21: Ayrımcılık yapmama
1- Cinsiyet, ırk, renk, etnik veya köken, genetik özellikler, dil, din veya inanç,
siyasi veya diğer her türlü düşünce, bir ulusal azınlığa mensubiyet, server,
doğum, sakatlık, yaş veya cinsel eğilime dayalı her türlü ayrımcılık yasaktır.
2- Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşmanın ve Avrupa Birliği Antlaşmasının
uygulama alanı kapsamında ve bu Antlaşmaların özel hükümlerine halel
gelmemek kaydıyla, milliyet esasına dayalı her türlü ayrımcılık yasaktır.