

TBB Dergisi 2012 (103)
Ayşen SEYMEN ÇAKAR
173
renk, cinsiyet vs. hiçbir ayrım yapılmaksızın insani muamele edilmesi
ve sivillere yönelik olarak belli fiillerin yasaklanması konusunda ko-
ruyucu düzenlemeler getirilmiştir. Eski Yugoslavya için Uluslararası
Mahkeme Şartı 2. maddesinde
8
Cenevre Sözleşmelerine atıf yapmıştır.
Cenevre Sözleşmelerinin ortak üçüncü maddesine Eski Yugoslavya
için Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin 1997 tarihli Tadic davasında atıf
yapılmıştır. 2. Ceza Dairesi’nin 10 Aralık 1998 tarihli kararında, 3. mad-
denin bir şemsiye kural teşkil ettiğini, insan onuruna yönelik tecavüzü
de içeren zorbalıklarda bulunmak ve işkence yapmak suçlarının Statü-
nün 3. maddesi kapsamına girdiğini kabul etmiştir.
9
Birinci Dünya Savaşı’nın sonuçlanmasının hemen ardından müt-
tefik devletler ve ilişkili güçler (Allied and Associated Powers) tarafın-
dan 1919’da savaşı yaratanların sorumlu tutulması ve cezaların tatbiki
de dahil olmak üzere, muhasamata doğrudan doğruya iştirak etmeyen şahıslara,
bilcümle ahvalde, ırk, renk, din veya itikat, cinsiyet, doğum, servet veya bunlara
mümasil diğer herhangi bir kıstasa dayanan gayrimüsait fark gözetilmeksizin, in-
sani muamele yapılacaktır:
Bu bapta, yukarıda zikredilen şahıslara karşı her ne zaman her nerede olursa ol-
sun, şu muamelelerde bulunmak memnudur:
a Hayatta veya beden bütünlüğüne kasıtlar, bilhassa her şekilde katil, tadili uzuv,
zulüm, azap ve işkenceler,
b. Rehine almalar,
c. Şahısların haysiyet ve şerefine tecavüzler, bilhassa tehzil ve terzil edici muame-
leler,
d. Nizami şekilde teessüs etmiş bir mahkeme tarafından ve medeni millet-
lerce zarurî addedilen adli teminat altında verilmiş hükümlere dayanmayan
mahkûmiyetler ve idamlar.
http://www.msb.gov.tr/asad/AskeriMevzuat/Uluslararasi_Antlasmalar/Si-lahli_Catisma_Hukuku/SCH3.html (11/03/2012)
8
Article 2
The international Tribunal shall have the power to prosecute persons committing
or ordering to be committed grave breaches of the Geneva Conventions of 12
August 1949, namely the following acts against persons or property protected
under the provisions of the relevant Geneva Convention:
a) wilful killing;
b) torture or inhumane treatment, including biological experiments;
c) wilfully causing great suffering or serious injury to body or health;
d) extensive destruction and appropriation of property, not justified by military
necessity and carried out unlawfully and wantonly;
e) compelling a prisoner of war or a civilian to serve in the forces of a hostile
power;
f) wilfully depriving prisoner of war or a civilian of the rights of fair and regular
trial;
g) unlawful deportation or transfer or unlawful confinement of a civilian;
h) taking civilians as hostages.
9
Dava No: IT-95-17/1-T, Savcı: Anto Frundzija, Yargıçlar: Mumba (Başkan), Cassese
ve May, Çeviren: Defne Orhun,
http://insanhaklarimerkezi.bilgi.edu.tr/Books/khu-ku/ictihat_hukuku/ictihat_hukuku__savci_-_anto_furundzija.pdf (29/03/2012)