218 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Şenel SARSIKOĞLU
217
zarar gören olabilir.
22
Örneğin; inceleme konumuz olan koopertifler
ve yardım toplamaya yetkili kurumlar, suçun mağduru değil bu suç
dolayısıyla zarar gören tüzel kişilerdir.
D. ZİMMET SUÇUNUN MANEVİ UNSURU
İşlenen fiil ile kişi arasındaki manevi bağa suçun manevi unsuru
denilmektedir. Fiil ile fail arasında bu manevi bağ gerçekleşmeden or-
taya çıkan davranışlar fiil niteliği taşımayacak ve bir suçun varlığın-
dan söz edilemeyecektir.
23
Suçlar kural olarak ancak kasten işlenebilir.
Bu kural TCK’nın kastı düzenleyen 21. maddesinin 1. fıkrasında; ‘Su-
çun oluşması kastın varlığına bağlıdır’ şeklinde düzenlenmiştir. Tak-
sirden dolayı sorumluluk ise istisnai bir durum olup, TCK’nın taksiri
düzenleyen 22. maddesinin 1. fıkrasında; ‘Taksirle işlenen fiiller, kanu-
nun açıkça belirttiği hallerde cezalandırılır’ denilerek açıklanmıştır. Bu
bilgiler ışığında zimmet suçunun kasten işlenebilen bir suç olduğunu,
taksirli şeklinin ise kanunda bu hususta bir düzenleme olmaması ne-
deniyle cezalandırılmayacağını söyleyebiliriz. Dolayısıyla zimmet su-
çunun kanuni tanımındaki unsurları bilerek ve isteyerek işleyen kişi/
ler zimmet suçundan cezalandırılacaklardır. Zimmet suçu kasten işle-
nebileceği gibi olası kastla da işlenebilir.
Kamu görevlisi mesleki yetersizliği veya bilgisizliği nedeniyle
gerekli dikkat ve özeni gösteremediği durumlarda kendisine zilyetli-
ği bırakılan veya gözetimiyle yükümlü olduğu mallarda bir eksilme
meydana gelmiş olabilir. Bu durumda kişinin, zimmet suçu açısından
cezai sorumluluğu söz konusu olmayacaktır. Ve fakat kamu görevlisi
bu durumu gizlemeye matuf olarak sonradan defter ve kayıtları tahrif
etmiş, sahte belge düzenlemiş olabilir. Bu durumda kişinin belgede
sahtecilik suçu nedeniyle sorumluluğu gündeme gelebilecektir.
24
Zim-
met suçunun manevi unsuruna ilişkin olarak burada yapılan açıkla-
malar, çalışma konumuzu oluşturan Kooperatifler Kanunu ve Yardım
Toplama Kanunu kapsamında işlenen zimmet suçu açısından da ge-
çerlilik arz etmektedir.
22
Ayrıntılı bilgi için bkz. İzzet Özgenç,
Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler
, Ankara,
2011, s. 205.
23
Ayrıntılı bilgi için bkz. İzzet Özgenç,
Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler,
Ankara,
2011, s. 220.
24
İzzet Özgenç,
Zimmet Suçu,
Ankara, 2009, s.51.