TBB Dergisi 104. Sayı

Zimmet Suçu’nun Kooperatifler Kanunu ve Yardım Toplama Kanunu Özelinde Değerlendirilmesi

216

ğişik 28. maddesinde ‘ Yardım toplama faaliyetinden elde edilen mal

ve paraları zimmetine geçiren kişi, kamu görevlisi olup olmadığına

bakılmaksızın … cezalandırılır. ’ şeklinde, 1163 sayılı Kooperatifler

Kanunu’nun 5728 sayılı Kanun’un 339. maddesiyle değişik 62. madde-

sinin 3. fıkrasında ‘ Yönetim Kurulu üyeleri ve kooperatif memurları,

… kamu görevlisi gibi cezalandırılır. ’ şeklinde düzenlenmektedir. Bu

itibarla, yukarıda da ifade edildiği gibi belli bir takım görevleri yerine

getiren kişilerin, istihdam şekilleri önem arz etmeksizin görevlerinin

niteliği gereği kamu görevlisi gibi sorumlu tutulacağı söz konusu ka-

nunlarda açıkça ifade edilmiştir.

Kanun koyucu, zimmet suçuna iştirake ilişkin özel bir hüküm tesis

etmemiştir. Dolayısıyla, zimmet suçunda iştirake ilişkin olarak genel

hükümler

uygulanacaktır. Zimmet suçu, yalnızca kamu görevlileri

tarafından işlenebildiğinden özgü (mahsus) bir suçtur. TCK’nın ‘Bağ-

lılık kuralı’ başlıklı 40. maddesinin 2.fıkrasında ‘Özgü suçlarda, özel

faillik niteliğini taşıyan kişi fail olabilir.’ ifadesinden sonra ‘bu suçların

işlenişine iştirak eden diğer kişiler ise, azmettiren veya yardım eden

olarak sorumlu tutulabilir.’ ifadesine yer verilmektedir. Bu itibarla,

bir kamu görevlisinin ya da kamu görevlisi gibi sorumlu olan kişinin

işlediği zimmet suçuna, kamu görevlisi olmayan bir kişi iştirak edebi-

lecektir. Ve fakat bu kişi, ancak azmettiren ya da yardım eden olabile-

cektir.

b. Mağdur

Zimmet suçunun mağdurunun tespit edilmesinde zimmet suçunu

kanun koyucunun ihdas ederken dikkate aldığı ve korunmasını he-

deflediği hukuki menfaat yol gösterici olacaktır. Zimmet suçunun fail

tarafından işlenmesi ile toplumdaki güven sarsılmaktadır. Dolayısıyla

burada suçun mağduru kavramının içine toplumu oluşturan herkes

girmektedir.

Mağdur, suçtan zarar gören kişi olmasına rağmen mağdur ile suç-

tan zarar gören bazı durumlarda birbirinden ayrışabilmektedir. Mağ-

dur ancak gerçek kişi olabilirken tüzel kişiler mağdur değil suçtan

Ayrıntılı bilgi için bkz. İzzet Özgenç,

Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler

, Ankara,

2011, s. 441 vd. Mahmut Koca, İlhan Üzülmez,

Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler

Ankara, 2011, s.413 vd.