330 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Atilla PINAR
329
Çin Halk Cumhuriyeti Hâkimlerine Yönelik Yargı Ahlakı Kodu
Makedonya Hâkimler Birliği Yargı Ahlakı Kodu
Ve diğer kodlardır.
NOT / TARİHE ŞERHTİR ;
Kabul ettiğimiz, şu an itibariyle mevzuatımızın bir parçası olan
Bangalore ve Budapeşte Etik İlkelerinde maalesef / maateessüf ve de
hazindir ki Türk Hukukuna ait herhangi bir ‘esasında hiçbir’ kaynağa
atıf yapılmamış, bu da bizi derinden üzmüştür.
Şu halde; yerelin evrenselleşmesi zamana-zemine-ortama ve ehil
muhataba bağlıdır. Bunu kurum veya kavramın vakti merhunu (rezer-
ve edilmiş / beklenen zamanı) ile buluşması olarak adlandırabiliriz.
TEZDİR;
“İnsanı sevmeden insana hizmet edilemez. İnsanı tanımadan / in-
san tanınmadan insan yargılanamaz.
Hâkim; insanı tanımalıdır ki hükmü adil ve isabetli olsun. Ecdadı-
mız bu sebep ve saikle hâkimin kim olduğunu / olması gerektiğini ve
vasıflarını 16 kitaptan oluşan Mecellesinde tam da bu hususa tam bir
kitap (16.) ayırarak verdiği önemi göstermiştir.
TESPİTTİR (HÂKİM / HÂL / VASIF BAĞI);
Yargının temel fonksiyonu ve nihai hedefi, insana dair muhtelif
HÂLLERİ tabir-i diğerle İNSANI yargılamak ve hâli tespit / hakkı tes-
cil ve adaleti tevzi etmektir.
Hâkim; Hâli
(olanı / olmuşu / mevcudu / durumu / olayı / va-
kayı / davayı / nizayı / ihtilafı / uyuşmazlığı / anlaşmazlığı)
yargıla-
yan ve halleden kişidir.
Hâkimin Görevi; a) Hâli (ceza hukukunda suçu medeni hukukta
nizayı) saptamak / tespit etmek ve b) Hemen akabinde halletmek /
herkese hakkını (cezada; suçlu-suçsuz, hukukta; haklı-haksız) ver-
mektir.