386 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Yargıtay Kararları
385
Yargıtay Ceza Dairesine verecek, ileri sürülen nedenlerin Yargıtay’ca
yerinde görülmesi halinde de karar veya hüküm yasa yararına bozula-
cak, yerinde görülmezse istem reddedilecektir.
Böylece ülke genelinde uygulama birliğine ulaşılacak, hakim ve
mahkemelerce verilen cezaya ilişkin karar veya hükümlerdeki hukuka
aykırılıkların, toplum ve birey açısından hukuk yararına giderilmesi
sağlanacaktır.
Bozma sonrası yapılacak işlemler ve bu işlemleri gerçekleştirecek
merciler ile, bozma kararının etkileri ise, bozulan hüküm veya kararın
türü ve bozma nedenlerine göre ayrıma tabi tutularak maddenin 4.
fıkrasında ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
Bozma nedenleri;
5271 sayılı Yasanın 223. maddesinde tanımlanan ve davanın esa-
sını çözmeyen bir karara ilişkin ise, 309. maddenin 4. fıkrasının (a)
bendi uyarınca; kararı veren hâkim veya mahkemece gerekli inceleme
ve araştırma sonucunda yeniden karar verilecektir. Bu halde yargıla-
manın tekrarlanması yasağına ilişkin kurallar uygulanamayacağı gibi,
davanın esasını çözen bir karar bulunmadığından, verilecek hüküm
veya kararda lehe ve aleyhe sonuçtan da söz edilemeyecektir.
Mahkûmiyete ilişkin hükmün, davanın esasını çözmeyen yönü-
ne veya savunma hakkını kaldırma veya kısıtlama sonucunu doğu-
ran usul işlemlerine ilişkin olması halinde ise, anılan fıkranın (b) ben-
di uyarınca kararı veren hâkim veya mahkemece yeniden yapılacak
yargılama sonucuna göre gereken hüküm verilecek, ancak bu halde
verilen hüküm, önceki hükümle belirlenmiş olan cezadan daha ağır
olamayacaktır.
Davanın esasını çözen mahkûmiyet dışındaki diğer hükümlerin
bozulmasında ise, (c) bendi uyarınca aleyhte sonuç doğurucu herhan-
gi bir işlem yapılamayacağı gibi, “tekriri muhakeme” yasağı nedeniyle
kanun yararına bozma kapsamında yeniden yargılama da gerekme
yecektir.
Yargıtay Ceza Dairesince; 4. fıkranın d bendi uyarınca, bozma ne-
deninin hükümlünün cezasının kaldırılmasını gerektirmesi halinde,
cezanın kaldırılmasına, daha hafif bir cezanın verilmesini gerektirmesi
halinde ise bu hafif cezaya doğrudan hükmedilecektir. Bu durumda