329 / 505
Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak için Hile Yapmak Suçu (AsCK 81)
328
TSK kadrolarında sözleşmeli olarak istihdam edilen askeri şahısla-
rın (
uzman erbaş,
22
sözleşmeli subay/astsubay,
23
sözleşmeli erbaş/er
24
)
belirli
süreli sözleşme ile askerlik hizmeti altına girdiklerinde kuşku bulun-
masa da bunların AsCK 81’nci maddesi anlamında sorumluluklarının
kanaatimizce bu sözleşmeyi tek taraflı irade beyanı ile sona erdirip er-
diremeyeceklerine göre değerlendirilmesi gerekecektir. Zira tek taraflı
sözleşme ile askerlik hizmet yükümlülüğünden ayrılma imkanı olan
asker şahısların bu hizmetten kısmen kurtulmak için hile yapmaları
mümkünken tamamen askerlikten kurtulmak için hile yapmaları ka-
naatimizce zor bir ihtimal olarak gözükmektedir. Ancak ihtimal varsa
mutlaka bunun araştırılması gerekmektedir.
22
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununda; “
Uzman erbaşlar; iki yıldan az, beş yıldan fazla
olmamak şartıyla sözleşme yaparak göreve başlar ve Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı
ile ilgilendirilirler. Bunlardan; istihdam edildikleri kadronun görev özelliklerine göre sınıf
ve branşları ile ilgili sağlık nitelikleri uygun olanların müteakip sözleşmeleri, bir yıldan
az, beş yıldan fazla olmamak şartıyla azamî kırkbeş yaşına girdikleri yıla kadar uzatılabi-
lir
.”(3269 SK.m.5/1);“
Sözleşmenin imzalanmasından sonra ilk beş aylık intibak dönemi
içerisinde göreve intibak edemeyenler ile ayrılmak isteyenlerin sözleşmeleri feshedilerek,
Türk Silâhlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Peşin olarak ödenen aylık ve aylık ile birlik-
te ödenen diğer tüm özlük haklarının çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınır
.”(3269
SK.m. 12/1)
23
4678 sayılı “
Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubay-
lar Hakkında Kanun
”da; “
Sözleşmeli subay adayları ön sözleşme yapılarak askerî eğitime
alınırlar. Bu eğitimi başarı ile tamamlayanlardan yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan-
larla sözleşme yapılır ve bu kişiler teğmen rütbesine nasbedilirler. Sözleşme süreleri üç
yıldan az ve dokuz yıldan fazla olmamak şartıyla, hizmet gerekleri ve yetiştirme maliyetle-
rine bağlı olarak kuvvet, sınıf ve branşlara
göre yönetmelikte belirlenir. Yönetmelikte
belirlenen şartları taşıyanların talepleri halinde sözleşmeleri yenilenebilir. Ancak
sözleşmeli subaylardan rütbe yaş haddini dolduranlar hakkında 8.6.1949 tarihli
ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Sözleşme süreleri; sıkıyönetim, sefer-
berlik, savaş veya silahlı çatışmayı gerektirecek hal ile savaş hallerinde Kuvvet
Komutanları, Jandarma Genel Komutanı ve Sahil Güvenlik Komutanının göstere-
ceği lüzum üzerine, durumun devamı müddetince Genelkurmay Başkanının ona-
yı ile talebe bakılmaksızın uzatılabilir. Sözleşme işlemleri, Kuvvet Komutanlıkla-
rı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca yapılır. (4678
SK.m.6); “
Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Subay ve Astsubaylar Hakkında
Kanunda“ Sözleşmeli subay veya astsubaylar, sözleşme süreleri sona ermeden sözleşmele-
rini
tek taraflı olarak fesh edemezler
.” ( 4678 SK m.12/3)
24
6191 Sayılı “
Sözleşmeli Erbaş/Er Kanunu
”nda; “
Sözleşmeli er adayları, ön sözleşme ya-
pılarak askerî eğitime alınır. Askerî eğitimi başarı ile tamamlayanlarla, dört yıldan fazla
olmamak kaydıyla en az üç yıllık sözleşme yapılır. Müteakip sözleşmeler, bir yıldan az üç
yıldan fazla olmamak şartıyla azamî yirmidokuz yaşın bitirildiği yılın aralık ayı sonuna
kadar uzatılabilir. (6191 SK.m.4/1);“Sözleşmeli erbaş ve erler, sözleşme süreleri sona er-
meden sözleşmelerini
tek taraflı olarak feshedemezler
. Ancak, ilk sözleşmeyi müteakip
yapılacak sözleşmelerin süresi bitmeden, fesih talebine ilişkin sebepleri Kuvvet Komutan-
lıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca yönetmelikte
belirtilen hizmet gerekleri ve koşullar gözetilerek uygun olduğuna karar verilen sözleşmeli
erbaş ve erlerin sözleşmeleri idarece feshedilebilir...” (6191 SK.m.5/3)