TBB Dergisi 105. Sayı

331 / 505

Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak için Hile Yapmak Suçu (AsCK 81) 330
suretiyle”) anlaşılmaktadır. Oysa askeri hizmetin zamanında yerine
getirilmesini ve devamlılığını teminat altına alan AsCK 81 ile benzer
hukuki değerleri koruyan bazı askeri suçlarda27, barış dönemi dışında
“seferberlik” dönemi uygulamalarına yer verilirken AsCK 81’de buna
ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesi kanaatimizce bir eksikliktir.
II. KORUNAN HUKUKİ DEĞER
Korunan hukuki değer, suç tipinin ihdas edilmesi ile korunmak
istenen değerdir.28 Bu suç tipinde korunmak istenen hukuki değer,
askerlik yükümlülüğü ve askerlik hizmetinin zamanında ve eksik-
siz yerine getirilmesidir. Bu değerlere ilişkin açıklamalara ayrıca
Anayasa’nın emredici hükümlerinde ve askeri mevzuatta yer veril-
mektedir. Nitekim Anayasa’nın emredici hükmü gereği vatan hizme-
tinin yerine getirilmesi her Türk’ün hakkı ve ödevidir. (Anayasa m.72)
Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı her erkek askerlik yapmak
zorundadır. (1111 SK.m.1)
Askeri Ceza Kanununda önemli değişiklikler getiren 22.03.2000
tarihli 4551 sayılı Kanunun genel gerekçesinde bu konuda yapılan
bir açıklamada; “askerlik çağına girenlerden Anayasa, İç Hizmet Kanunu
ve Askerlik Kanununda açıklanan bu ödev ve yükümlülüklere aykırı hareket
ederek askerlikten ya da mecbur olduğu askeri hizmetten büsbütün veya kıs-
men kurtulmak kasdı ile hile yapanların” AsCK 81 ile cezalandırılmasının
amaçlandığı açıklanmıştır. 29
27 Örenğin; “Kendini Kısmen veya Tamamen Askerliğe Elverişsiz Hale Getirme ” suçların-
da, “Fiil seferberlikte yapılmışsa on seneye kadar ağır hapis, düşman karşısında yapılmış-
sa yapan ölüm cezasiyle cezalandırılır.”(AsCK 79/3); “Firar” suçunda, “Seferberlikte bu
maddede yazılı mehiller yarıya indirilir.” (AsCK 66/3); “Yoklama Kaçağı, Bakaya, Saklı”
suçunda, “Seferberlikte birinci fıkrada yazılı olanlarla ruhsatlılardan sevk gününün bit-
mesinden itibaren yedi gün içinde gelenler bir aydan bir seneye, elde edilenler dört aydan
iki seneye kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden aşağı olmamak üzere
elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra kendiliğinden gelen-
ler beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasına mahkum edilir-
ler. Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veya on seneden aşağı olmamak üzere
ağır hapis cezası verilir ve diğer hallerde gösterilen cezalar yarıya indirilir.” (AsCK 63/2)
28 Mehmet Emin Artuk, Ahmet Gökçen, Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Hü-
kümler, 11.Baskı, Ankara, 2011, s.26.
29 Bu açıklama için bkz.4551 sayılı Kanunun “Genel Gerekçesi”. 22/03/2000 tarihli
4551 sayılı Kanunun genel gerekçesi.
nem21/yil01/ss214m.htm (23/10/2012); AsCK’da AsCK 81’in koruduğu hukuki
değer ile benzer olan suç tiplerine rastlamak mümkündür. Korunan hukuki AsCK