373 / 505
Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak için Hile Yapmak Suçu (AsCK 81)
372
yılı Kanun’da düzenlenen suçlarla ilgili olarak 5271 sayılı Kanun’un 231.
maddesinin beş ila ondördüncü fıkraları arasında düzenlenen hükmün açık-
lanmasının geri bırakılmasına dair kuralların uygulanmamasının asker ve
sivil kişiler arasında eşitsizlik yarattığı(ndan) …kuralın, Anayasa’nın 2. ve
10. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür
.” Nitekim Anayasa Mah-
kemesi itiraz konusu kuralın Anayasa’nın 2’inci maddesine aykırı ol-
duğundan iptali gerektiğine karar vermiştir.
165
Anayasa Mahkemesinin bu kararından sonra, AsCK 81’inci mad-
desinden yargılanan suç faillerinin cezaları hakkında şartları varsa
CMK 231. maddesinin beş ila ondördüncü fıkraları arasında düzenle-
nen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kural artık geçerli
olacaktır.
165
Anayasa Mahkemesinin 17.01.2013 tarihli, 2012/80 E. 2013/16 K. Sayılı kararının
gerekçesinde özetle: “…
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu günümüz-
de Batı Avrupa ülkelerinin çoğunun ceza mevzuatında yer alan bir kurumdur. Özellikle
1950’li yıllardan sonra Kıta Avrupası ceza hukukuna girmiş olan bu kurum, ilk olarak
Anglo-Sakson hukukunda ortaya çıkmıştır. Bu kurum, yargılanması tamamlanmış olan
sanığın belli bir süre denetim altında tutulması esasına dayanır. Hâkim, sanığın suçluluk
ve kusurluluğunu saptamakla beraber cezaya hükmetmeyi geriye bırakmakta ve onu belirli
bir süre içinde denetim altında tutmaktadır. Tabi tutulduğu denetim süresi içinde dav-
ranışları olumlu bulunduğu takdirde sanık için bir mahkumiyet kararı verilmemektedir.
Böylece deneme süresini başarıyla geçirmiş olan sanık, hükümlü olma süreci dışına çıka-
rılmaktadır. Sanıkların toplumda suçlu olarak damgalanmaması ve topluma normal birey-
ler olarak tekrar kazandırılması kurumun temel amaçlarındandır…1632 sayılı Kanun’da
düzenlenen suçlara ilişkin olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar ve-
rilebilmesine engel teşkil eden itiraz konusu kuralın, askeri yargının özellikleri dikkate
alınarak askeri yargı sisteminde uygulanan askeri disiplinin tesisi amacıyla getirildiği
anlaşılmaktadır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, aynen erteleme ve kısa süreli
hapis cezasına seçenek yaptırımlar gibi hükmün ve cezanın kişiselleştirilmesi kurumla-
rından biridir. İtiraz konusu kuralla, askeri disiplinin tesisi gerekçesiyle suçların işleniş
şekli, ağırlığı ve korunan hukuki menfaat gibi hususlarda herhangi bir ayrım gözetilmek-
sizin 1632 sayılı Kanun’da düzenlenen tüm suçlar yönünden hükmün açıklanmasının
geri bırakılmasının uygulanamaması, ceza adaleti ile güdülen amaca uygun olmadığı gibi
cezanın kişiselleştirilmesinde hâkime tanınan takdir hakkını da ortadan kaldırmaktadır.
Sonuç olarak iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılan sa-
nıklar açısından hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının uygulanmasına engel olan
itiraz konusu kural, 1632 sayılı Kanun’un 47. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin
birinci ve ikinci cümlelerine ilişkin gerekçede belirtilen nedenlerle ceza hukukunun temel
prensiplerinden olan cezanın kişiselleştirilmesi ile ölçülülük ilkesine ve dolayısıyla hu-
kuk devleti ilkesine aykırılık oluşturmaktadır.Açıklanan nedenlerle, itiraz konusu kural
Anayasa’nın 2. maddesine aykırıdır. İptali gerekir.
”http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/01/20130123-22.htm (25.01.2013)