141 / 473
Hukuk Yargılamasında Dava Sebebi Üzerine Bir İnceleme
140
the material is presented to the Court, the extent to which accurate
and complete events in court that the truth will serve the purpose
of realization of the law of the jurisdiction that will justify. Likewise,
all material litigation as the reason the events Jung institutions
detection and uniform implementation, provision of legal safety,
peace and stability is a sine qua non.
Keywords
: cause of action, events, legal cause, purpose of
trial, to get at the truth
GİRİŞ
Hukuk yargılaması, yani medeni yargılama, adli yargıya tabi, hu-
kuk öznesi kişi ya da kişi grupları arasındaki özel hukuk ihtilafların
çözümlendiği yargı türüdür. Bu yargılama türünde hakkı ihmal edi-
len, ihlal ya da inkâra uğrayan kişiler, prosedürel hukuki korunmadan
yararlanarak, subjektif haklarının himaye edilmesini talep ettikleri va-
kit gündeme gelecek ilk mevzu, hukuk yargılamasının temelinin, dava
ikamesi esasına dayandığı vakıasıdır. Dava ikamesi ile hukuki himaye
talep edenlerin sıfat veya hak ile irtibatı bulunsun bulunmasın taraflar
ve mahkeme arasında bir hukuk yargılaması ilişkisi (tesisi) başlar. Bir
diğer ifadeyle, bu hukuki ilişkinin tesisi, dava ikamesine bağlıdır. Kı-
saca hukuk yargılamasında; gerçek ya da tüzel kişiler, şahıs veya mal-
varlığı haklarına ilişkin ihtilafların çözümlenmesini adli yargıya tabi
mahkemelerden talep ederler. Böylelikle kişilerin adli yargıya taşıdığı
şahıs ya da malvarlığı haklarına ilişkin taleplerinin çekirdeğini oluştu-
ran içtimai hayattaki beşeri münasebet ve ilişkiler yumağı, hukuk yar-
gılamasında dava sebebini oluşturur. Kişiler, yani hak ehliyetini haiz
gerçek ve tüzel kişiler, şahıs ya da malvarlığına ilişkin haklarını, ancak
vakıalara, yani hayat olaylarına dayandırarak mahkemeden hukuki
himaye talep edebilirler. Kumaştan hali elbise elde edilemeyeceği gibi,
söz konusu hakların da vakıalardan bağımsız olarak ileri sürülmesi
mümkün değildir ki, dava sebebi olan vakıa, dava hakkının temelini,
çekirdeğini oluşturur.
Teoride, mülga 1086 sayılı HUMK döneminde; hukuk yargılaması
için sıklıkla medeni yargılama hukuku, medeni usul hukuku isimleri
kullanılırken, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlü-
ğü ile birlikte medeni muhakeme hukuku, ya da hukuk muhakemeleri