TBB Dergisi 106. Sayı

230 / 473

TBB Dergisi 2013 (106) Şura GENÇ / Seçil COŞKUN 229
bir anlamda verme yükümlülüğünden kaçınmış olmaktadır. Şu hal-
de, oğluma bir kız alabilmek istiyorsam kızımı bir başkasına verme
cömertliğini göstermek zorundayım. Herkes bu şekilde düşüneceğine
göre de bundan bir karşılıklılık doğmuş olacaktır, ya da “bir kadınla
cinsel ilişkiye girmeyi kendime yasaklamış olmam, onun bir başkasına
verilmesini zorunlu kıldığına göre; bir yerlerde bir kadını kendisine
yasaklamış olan bir adam, böylece de benim alabileceğim bir kadın
var demektir”. Ensest yasağı kuralı, vazgeçme zorunluluğunu orta-
ya koymakta ama bu vazgeçişin kimin yararına olacağını gösterme-
mektedir. Oysa dış evlilik kuralı, ensest yasağının zorunlu kıldığı bu
vazgeçişten; kimin kimlerin ya da hangi zümrelerin yararlanacağını
ortaya koymaktadır. 45
Özetle ensest yasağı, evlenmeye ilişkin bir kural oluşturmakla kal-
mamakta, çok önemli bir iletişim aracı konumuna da yükselmektedir.
Çünkü kız kardeşini başkasına veren kişi, yakınıyla cinsel ilişkiyi yad-
sımaktan çok; bu kız kardeşi başka bir erkekle ya da kendisini başka
bir kadınla birleştiren evliliklere daha büyük değer verdiğini doğrula-
mış olmaktadır.46
Doğadan kültüre geçiş sürecinde cinsel güdünün varlığı ve bu
doğrultuda karşıt cinsle cinsel ilişkinin zorunluluğu açısından hay-
van ile insan arasında belirleyici bir farklılık bulunmamaktadır. Ancak
hayvan, olması gerekene ilişkin çabayı somutlaştıran kuralı koyama-
maktadır. Böylece toplumsallığa açılan cinsel güdüyü gerçek anlamına
kavuşturan insandır.
Antropolojik açıdan Strauss’un görüşleriyle ensest yasağını ince-
ledikten sonra, psikanaliz kuramı açısından da irdelemek gerekir. Bu
doğrultuda Freud, antropolojik bulgulardan yararlanarak söz konusu
ensest yasağını inceler ve bunun toplumsal bağlamını ortaya koyma-
ya çalışır. Ensest yasağı, bu anlamda ilkel dürtülerle başlayıp yerini
kültürel sembollerin almasıyla değerlendirilir.47 Psikanalizin bize gös-
terdiğine göre, küçük oğlan çocuğunun cinsel seçiminin yöneldiği ilk
obje “incest” karakterlidir, iğrençtir”. Çünkü bu objeyi annesi ya da
kız kardeşi temsil eder. Freud’un bu yorumu ensestin daha çocukluk-
45 SÜMER, s. 106.
46 SÜMER, s. 107.
47