417 / 473
FIDIC İnşaat İşleri Şartnamelerine Göre Taraflar Arasındaki Uyuşmazlıkların...
416
“Şartnamenin 67.1. ve 67.2. maddelerinde öngörülen süreler, ça-
buk sonuçlandırılması istenilen bir uyuşmazlığın asgari sürecinin tah-
mininin yapılabilmesini kolaylaştırmaktadır”.
15
Türegün’e göre: “Sü-
relerin tamamen kullanıldığı bir durumda, mühendis kararı 84 gün,
tahkim niyetinin bildirimi 70 gün, sulh teşebbüsü 56 gün olmak üzere
210 gün (30 hafta) tahkime başlama süresine ilaveten, Uluslararası Ti-
caret Odası (ICC) kuralları içerisinde hakem heyetinin kuruluşu, dava
başvuru harçları ve hakem ücretleri ile ilgili avansların ICC’ye gönde-
rilmesi, Uluslararası HakemMahkemesi Sekreteryası ile ilk yazışmala-
rın da yaklaşık 12 hafta sürebileceği dikkate alındığında, 40-45 haftalık
bir süreden sonra en iyi şartlarla hakemlerin kararlarını 28-30 haftada
verecekleri varsayılsa bile, bu kararın uluslararası hakem mahkemesi
tarafından kontrolü ve hakemlere kararlarını imzalama izni verilmesi,
tarafların tabi oldukları kanunlara göre, muhtemelen kararın verildi-
ği ülkede temyiz edilmesi, kararın tenfiz edileceği yerde tenfiz davası
açılması ve tenfiz kararının temyizi aşamaları yıllar alacaktır”.
16
“FIDIC Şartnamesine göre, mühendisin her kararı için uyuşmazlık
prosedürüne başvurulabilecektir. Mühendisin işin seyrine tesiri olan
acil sonuç isteyen kararlarının acil uygulamasını temin eden tek hü-
küm, Şartnamenin 13.1. maddesinde öngörülen “müteahhit, her ko-
nuda mühendisin talimatlarına kesinlikle uyar” düzenlemesidir. Bu
düzenleme nedeniyle, mühendisin istediği bir iş değişikliğinin zaruri
olup olmadığı veya bu değişikliğin müteahhidin mesleki yeteneği ile
bağdaşmadığı yolunda çıkacak bir uyuşmazlıkta, müteahhit mecbu-
ren mühendisin talimatını yerine getirmeye çalışacaktır. Müteahhidin
mesleki yeteneğini aşan konuda yapacağı her kusurlu imalat, müteah-
hit yıllar sonra tahkimdeki davasını kazanırsa, işverenin üzerine mali
bir yük olarak kalacaktır”.
17
“Uygulamada yukarıda zikredilen sorunu çözmek için tavsiye
edilen yöntem şudur: FIDIC ikinci kısıma (Özel Uygulama Şartlarına)
koyulacak özel bir düzenleme ile, bu gibi durumlarda işin devamı sı-
rasında iş yerinde hazır bulunacak, ücreti işveren ve müteahhit tara-
15
Karayalçın, a.g.e., s. 302.
16
Necip Türegün, “FIDIC Açısından İnşaat Sözleşmeleri”,
İnşaat Sözleşmeleri
(Ortak
Seminer, 18-29 Mart 1996), 2.Tıpkı Basım, (Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku
Araştırma Enstitüsü, 2001): 281.
17
Türegün, a.g.e., s. 281.