419 / 473
FIDIC İnşaat İşleri Şartnamelerine Göre Taraflar Arasındaki Uyuşmazlıkların...
418
hit, 69.1. maddenin kendisine verdiği sözleşmeye son vermek hakkını,
işverenin elindeki kesin ve avans teminat mektuplarını, nakit temina-
tını ve sahadaki makina ve teçhizatını riske sokmamak için kullana-
mamakta ve bu kez muaccel olan hakkını, yine genelde işin sonun-
da, nadiren işin devamı sırasında, sözleşme ile tespit edilmiş merciye
uyuşmazlık olarak intikal ettirmektedir”.
23
“İşverenlerin bu tutumu nedeniyle, inşaat işlerinin tatbikatın-
da ortaya çıkan risklerin adilane dağılımının FIDIC şartnamele-
ri ile sağlanması amacına hizmet etmekten uzaklaşılmakta olduğu
görülmektedir”.
24
“Projelerin müteahhide teslimindeki gecikme, mühendisin çalış-
ma temposundaki aczinden veya yeteneksizliğinden olabileceği gibi,
eğer aynı mühendis sözkonusu ise, tasarım hatalarından da doğmuş
olabilir. Bu durumda mühendis kendi hatalarını işverenden gizleme
gayretine düşecektir. Zira doğacak parasal yükümlülükten dolayı iş-
verenin mühendise rücu hakkı mevcuttur. Diğer taraftan, işverenin
kusurundan kaynaklanan bir hata durumunda ise, işveren tarafından
atanan ve ücretini işverenden alan bir mühendisin, FIDIC Genel İdari
Şartnamesinin 2.6. maddesinde öngörülen tarafsızlık ilkesine ne dere-
cede sadık kalacağı da şüpheli bir durumdur”.
25
“67. maddede öngörülen üç aşamalı prosedür yerine tarafların uz-
laşmasında daha etkili olabilecek sürekli, güçlü bir uzlaştırma kurulu-
nun daha inşaat sözleşmesi imzalanırken oluşturulması, bu kurulun
uzlaştırma konusunda başarılı olamaması halinde tarafların tahkim
yoluna başvurabilmesi, yeni çözüm önerisinin esasını oluşturmakta-
dır. Bu yeni yöntemde mühendisin teknik ve mali görevleri yine devam
edecek, taraflar faydalı görürlerse mühendise “zorunlu uzlaştırmacı”
görevini de verebilecekler; fakat her halükarda uyuşmazlık uzlaştırma
kurulunun bağlayıcı mahiyette olmayan tavsiyeleri alınmadan taraflar
dava yoluna veya tahkim mekanizmasına başvuramayacaklardır”.
26
“Uluslararası İnşaat Projelerinde ABD’de 1980 yılında başlayan
daimi bir Uyuşmazlık İnceleme Kurulu (Dispute Review Board) uygu-
23
Türegün, a.g.e., s. 262.
24
Türegün, a.g.e., s. 279.
25
Türegün, a.g.e., s. 279-280.
26
Karayalçın, FIDIC İnşaat Sözleşmesi Genel Şartlarında Mühendisin Hukuki
Durumu, s. 306.