417 / 505
Polonya Yargı Sistemi Üzerine İzlenimler
416
dereceli idari yargı sistemiyle ve 1997 tarihli Anayasanın yürürlüğe
girmesiyle birlikte davaların karar verme süresinde neredeyse ideal
duruma gelmeyi başarmıştır. İl idare mahkemelerinde ortalama yar-
gılama süreleri 3 veya 4 aydır. Aslında bu sürenin daha da kısalma-
sına imkan bulunmamaktadır. Zira taraflara duruşma günü vermek
ve duruşmaya hazırlık için belirli bir süre geçmesi lazımdır. Yüksek
İdare Mahkemesinde ise bu süre 13-15 ay arasında değişmektedir. Bu
da Polonya Yüksek İdare Mahkemesini bu konularda üst sıralarda tu-
tan bir zaman süresidir. Ama yine de Yüksek İdare Mahkemesinin
yargılama süresinin kısaltılması için çalışmalara devam edilmektedir.
Yakın bir zamanda da Cumhurbaşkanlığı tarafından İdare Muhake-
meleri Yasasında değişiklik için başvuru düşünülmektedir. Bu deği-
şikliğin amacı ise Yüksek İdare Mahkemesine gelen dava sayısının
azaltılmasıdır.
Yüksek İdare Mahkemesinde 3 daire vardır.
1- Finans Dairesi: Vergilerle ilgili özellikle kurumlar vergisi, gelir
vergisi gibi dolaysız vergilerle davalar bakan daire
2- İktisat Dairesi: Bandrol vergisi ile ilgili davalar, sinai hakları
koruma, ticari faliyette bulunma için ruhsat ve izin konularına ilişkin
davalara bakan daire
3- Genel İdare Dairesi: İdare mahkemelerinden gelen tüm işlere
ilişkin davalara bakan daire.
İl İdare Mahkemeleri Hakimleri ortalama olarak 1 ay içinde duruş-
mada 16 davada karar veriyorlar ve bunun dışında da duruşmasız ola-
rak değişik sayılarda karar verilmektedir. Harcın ödenmemesi halinde
veya adli yardım taleplerine ilişkin konularda verilen kararlar gibi.
Yüksek İdare Mahkemesinin finans dairesinde 33, iktisat dairesinde
28, genel idare dairesinde 37 üye mevcuttur. Yüksek İdare Mahkemesi
hakimleri ise 1 ayda 9 karar veriyor ve duruşma yapılmadan verilen
kararların sayısı ise belirsizdir. Polonyada ayrıca raportör hakim (tetkik
hakim) kadrosu bulunmamaktadır. Geçen sene 78000 karar verilmiştir.
Her mahkeme kararında gerekçe vardır. Ortalama 12-15 sayfayı
bulabilmektedir. İlk derece mahkemelerinde daha uzun gerekçeler