TBB Dergisi 108. Sayı

TBB Dergisi 2013 (108)

Arzu BEŞİRİ

193

ulusal mahkemede yapılan kovuşturmanın basiretli bir şekilde yapıl-

mamış olmasıdır.

Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü’nün 24.

maddesinde Mahkeme’nin ölüm, para, kamu haklarından yoksunluk

gibi cezalara hükmedemeyeceği sadece hapis cezasına hükmedebile-

ceği yer almaktadır. Yalnız Statü’nün 24. maddesinin 3. fıkrasına göre,

suç işlenerek elde edilen gelirlerin hukuki olarak sahiplerine iadesi-

ne karar verilebilir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi

Statüsü’nün 29. maddesinin 2. fıkrasına göre de, mahkemenin suç fa-

illerinin kendisine teslim edilmesi talebine bütün devletlerin uyması

zorunludur. 1997 yılından sonra, Sırp yetkililer mahkemeyle işbirliği

yapma konusunda kararlı davranmışlardır. İktidar değişikliği sonucu

yeni gelen yönetim, ilişkilerini sağlam tutmayı arzu ettiğinden, savaş

suçlularının yakalanması ve tesliminde kolaylık göstermiş, buna is-

tinaden de 29 Haziran 2001 yılında Slobodan Miloseviç mahkemeye

teslim edilmiştir.

Son olarak şunu ifade etmeliyiz ki; Bosna Sırp Hükümeti savaş

suçlularını Mahkeme’ye iade etmeme durumunda Avrupa Birliği

(A.B.) ve North Atlantic Treaty Organization (N.A.T.O.) gibi kurum-

lara giremeyeceklerini düşündüklerinden bu kişilerin yakalanması

ve tesliminde Mahkeme’ye kolaylık sağlamaktadırlar. Sırp Hükümeti

tarafından 2008 yılında Radovan Karadziç’in yakalanması da bunun

böyle olduğunu göstermektedir. Bazı sanıklar da Uluslararası mahke-

melerde yargılanmaktan kaçamayacaklarını anlayıp, kendileri teslim

olmuşlardır.

2. Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi

I. Dünya Savaşı’nın ardından Belçika’ya verilen Ruanda’da çalışma-

yan Ruandalılara kahve tarlalarında çalışma zorunluluğu ve buralarda

çalışmayanlara da kırbaçla cezalandırma gibi kurallar getirildi. Belçika

Hükümeti % 9 nüfus oranına sahip olan Tutsileri, % 90 nüfus oranına

sahip olan Hutulara karşı desteklemek amacıyla ırka dayalı birtakım

ayrıcalıklar verdi. Herkese ırkını gösteren kimlikler dağıtıldı, Belçikalı

Tezcan, / Erdem / Önok, s. 349.

Tezcan / Erdem / Önok, s. 355 - 357.

Tezcan / Erdem / Önok, s. 358; Bilgi için bkz.

haberleri/bosna-sirp-hukumeti/ (Çevrimiçi; 19.12.09).