204 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Arzu BEŞİRİ
203
Güvenlik Konseyi’nin B.M. Şartı’nın 7. Bölümünde tanınan
124
ba-
rışın tehdidi, bozulması ve saldırı eylemi gerçekleştirilmesi durumun-
da, bu bölümde tanınan yetkileri çerçevesinde alacağı özel nitelikli bir
kararla Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin yargı yetkisini kullanması
için yapacağı başvuru geçerli olacaktır. Yalnız bu başvurunun geçer-
li olabilmesi için Güvenlik Konseyi daimi üyelerinin kararı veto et-
memesi gerekmektedir. Örneğin; Konsey’in daimi üyelerinden olan
Çin’in istememesi üzerine herhangi bir olayın, Güvenlik Konseyi ka-
rarı ile Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin önüne getirilmesi mümkün
değildir.
Güvenlik Konseyi’nin bir veya daha fazla uluslararası suçun işlen-
miş olabileceği bir durumda var olan durumu iddia makamına gön-
derme ve böylece savcılığı harekete geçirme hakkına sahip olduğunu
söylemiştik. Bununla beraber Güvenlik Konseyi’ne tanınan ve uzatıla-
bilen 12 aylık sürede soruşturmaların veya ceza kovuşturmalarının er-
telenmesini isteme hakkı vardır. Koşullar değişmediği takdirde karar
yenilenebilir.
125
A.B.D., Bosna-Hersek’te Barış Gücü operasyonlarında görev alan
A.B.D. askerlerinin Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin yargı yetkisine
girmeyeceğine dair bir karar alınmasını istemiştir. Eğer istediği yapıl-
mazsa bundan böyle B.M. operasyonlarında yer almayacağı ve Bosna-
Hersek’teki Barış Gücü operasyonunu veto edeceği tehdidinde bulun-
muştur. Diğer devletler A.B.D.’nin tavrını eleştirmişler fakat A.B.D.’nin
Bosna-Hersek’teki Barış Gücü operasyonunun süresinin uzatılmasını
veto etmesi üzerine A.B.D.’nin bu isteğini kabul etmişlerdir.
126
Güvenlik Konseyi’nin gerektiği takdirde, yetkisini kullanarak al-
dırdığı zorlayıcı önlemlere uyulması için N.A.T.O.’dan yararlanabile-
ceği hususu Uluslararası Adalet Divanı’nın 1986’da Nikaragua’da ki
Askeri ve Yarı Askeri Faaliyetler Davası’nda göz önüne aldığı barışçıl
yöntemin yetersiz kalması yada bu yöntemin sonuçsuz kalacağının
anlaşılması hükmüne dayandırılmaktadır.
127
124
Muzaffer Yasin Aslan, “
Uluslararası Ceza Divanı ve Türkiye’ye Etkileri”
, A.Ü.H.F.D.,
2007, C. 56, S. 4, s. 65; Bilgi için bkz.
http://www.belgenet.com/arsiv/sozlesme/B.M.sarti-07.html (Çevrimiçi; 04.01.2010).
125
Eser, s. 23.
126
Tezcan / Erdem / Önok, s. 370.
127
Zeynep Manavoğlu, “NATO’ nun
Kosova’ ya Müdahalesinin Uluslararası Hukuk Açı-
sından Geçerliliği
”, Uluslararası Hukuk ve Politika Dergisi, C. 4, S. 14, s. 33, 35.