203 / 417
Soykırım ve Soykırıma İlişkin Uluslararası Mekanizmalar
202
1 Temmuz 2002 yılında faaliyete geçen Uluslararası Ceza
Mahkemesi’nde Demokratik Kongo Cumhuriyeti Hükümeti’nin baş-
vurusuyla Mayıs 2004’de Demokratik Kongo Cumhuriyeti ile ilgili,
Uganda Hükümeti’nin başvurusuyla Temmuz 2004’de Uganda ile ilgi-
li, B.M. Güvenlik Konseyi’nin başvurusuyla Haziran 2005’de Sudan ve
Darfur ile ilgili, Orta Afrika Cumhuriyeti Hükümeti’nin başvurusuyla
Mayıs 2007’de Orta Afrika Cumhuriyeti ile ilgili soruşturma başlatıl-
mıştır.
120
Açılan soruşturmalar sonucu son olarak Sudan Devlet Baş-
kanı hakkında soykırım, savaş suçu ve insanlığa karşı suçları işlediği
iddiasıyla tutuklama kararı çıkartılmış fakat davanın hemen açılması
konusunda B.M. Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi arasında görüş
ayrılıkları ortaya çıkmıştır.
121
Statü’yü 21.07.2009 tarihi itibarıyla, 139
devlet imzalamış, 110 devlet de onaylamıştır.
122
E- Diğer Uluslararası Araçlar
1. B.M. Güvenlik Konseyi
Uluslararası nitelik taşıyan bir problemin uzamasının uluslarara-
sı barış ve güvenlik için tehdit oluşturup oluşturmadığını belirlemek
için Güvenlik Konseyi’ne verilen soruşturma hakkının hukuki daya-
nağı B.M. Şartı’nın 34. maddesinin son cümlesidir. Ayrıca, Güvenlik
Konseyi uluslararası uyuşmazlık ve durumların çözümünde asıl yet-
kili organdır. Örneğin, Darfur’da işlenen suçlarla ilgili yaşananların
dünyadaki en vahim insani kriz olduğunu ilan etmiş, sonra bu ko-
nuda ciddi önlemler almış fakat alınan önlemler yaşanan krizi önle-
meye yetmemiş ve 31 Mart 2005’de aldığı 1594 sayılı kararla Ulusla-
rarası Ceza Mahkemesi’ne bildirimde bulunmuş, Uluslararası Ceza
Mahkemesi’nde Haziran 2005’de yaşanılanlarla ilgili olarak soruştur-
ma başlatmıştır.
123
120
Bilgi için bkz.
http://www.ucmk.org.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=55&Itemid=88 (Çevrimiçi;03.01.2010).
121
Bilgi için bkz.
http://www.ucmk.org.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=126&Itemid=59 (Çevrimiçi; 03.01.2010).
122
Bilgi için bkz.
http://www.ucmk.org.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=22&Itemid=41 (Çevrimiçi; 03.01.2010); Bilgi için bkz.
http://www.icc-cpi.int/Menus/ASP/states+parties (Çevrimiçi;03.01.2010).
123
Halatçı, s. 73, 74.