382 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Murat TEZCAN
381
i
ş
lerli
ğ
inin sa
ğ
lanmas
ı
zorunlu bulunmaktad
ı
r.
”
ifadeleriyle,
kamu yararı
amacının, işlemin özünü oluşturduğu sonucuna varmıştır.
Diğer yandan, kamulaştırma yoluyla kamu malı statüsüne dâhil
edilen taşınmazın özgülenme amacı olan kamu yararının ortadan
kalkması, tahsis
8
prensibince onu özel mal haline getirecektir. Tahsi-
sin, genelde, devletin özel mülkiyetindeki taşınmazın hizmet malına
dönüştürülmesi şeklinde ortaya çıktığı
9
düşünüldüğünde, devletin
eski malike öncelik tanıma zorunluluğu mülkiyet hakkının en temel
sonucudur.
d. Maddenin Derdest Davalara da Uygulanacağına İlişkin
Düzenleme:
Hukuki güvenlik ilkesi, temel haklarda korunan ortak bir de-
ğerdir. Bu ilke, hukuk devleti ilkesinin olmazsa olmaz koşuludur ve
Anayasa’nın bütününe egemen olan temel bir ilke görünümündedir.
Hukuk devleti ilkesi, en kısa tanımıyla; “vatandaşların hukuki güven-
lik içinde bulundukları, devletin eylem ve işlemlerinin hukuk kural-
larına bağlı olduğu bir sistemi anlatır.” Hukuk devleti hukuk norm-
larının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm işlem ve eylemlerinde
devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerinde bu
güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerektirir.
Hukuk devleti ilkesi, bünyesinde birçok alt ilke içeren genel bir ilke
olduğundan diğer bazı ilkelerle birlikte ele alındığında kavranması
kolaylaşacaktır.Anayasa Mahkemesi birçok kararında “hukuki güven-
lik ilkesi”nin hukuk devletinin unsurlarından biri olduğunu kabul et-
miştir. Anayasa Mahkemesi’nin 08.10.2003 tarih, 2003/67E. 2003/88K
sayılı kararında “
Anayasa
’
n
ı
n 2. maddesinde, Cumhuriyetin nitelikleri ara-
s
ı
nda say
ı
lan hukuk devleti, insan haklar
ı
na dayanan, bu hak ve
ö
zg
ü
rl
ü
kleri
koruyup g
üç
lendiren, eylem ve i
ş
lemleri hukuka uygun olan, her alanda ada-
letli bir hukuk d
ü
zeni kurup bunu geli
ş
tirerek s
ü
rd
ü
ren, hukuk g
ü
venli
ğ
ini
ger
ç
ekle
ş
tiren, Anayasa
’
ya ayk
ı
r
ı
durum ve tutumlardan ka
çı
nan, hukuku
t
ü
m devlet organlar
ı
na egemen k
ı
lan, yarg
ı
denetimine a
çı
k, yasalar
ı
n
ü
s-
t
ü
nde Anayasa
’
n
ı
n ve yasakoyucunun da bozamayaca
ğı
temel hukuk ilkeleri
bulundu
ğ
u bilincinde olan devlettir. Bu ba
ğ
lamda, hukuk devletinde yasako-
8
Malın kamu yararına özgülenmesi sonucunu doğuran hukuki işlem olarak tanım-
lanmaktadır.
9
Gözübüyük Şeref, İdare Hukuku Genel Esaslar, Syf 1091.