TBB Dergisi 109. Sayı

TBB Dergisi 2013 (109)

Ferhat USLU

199

menliğini büyük ölçüde gölgelemiştir. Esasında Sarıbay’ın da belirt-

tiği gibi

, küreselleşme süreci devleti dışlamamakla birlikte, devletin

işlevini değiştirmekte, ona ulusal sınırlar dışında yüklenebileceği bir

takım rolleri dayatmaktadır. Dolayısıyla bu süreç devletin rolünü ve

niteliğini değiştirmekte ve duruma göre onu “by-pass” edebilecek bi-

çimde işleyebilmektedir. O halde, Birleşmiş Milletler ve Dünya Ticaret

Örgütü gibi uluslararası siyasi ve ekonomik düzeni sağlayan hakem

kuruluşlara

üye olup bu kuruluşların aldığı kararlara uyma zorunlu-

lunun olduğu bir düzende nasıl ki, egemenlik tartışmaları çok arkaik

bir nitelik arzediyorsa, anayasa yargısının meşruluğu tartışmalarında

egemenlik kavramının öne sürülmesinin de aynı nitelikte olduğu de-

ğerlendirilmektedir.

Diğer taraftan Göztepe’nin de belirttiği gibi

, yasama organının

her türlü denetimden bağımsızlığının gerekçesi olarak gösterilen erk-

ler ayrılığı ilkesi, tarihin hiçbir döneminde saf haliyle mevcut olma-

mıştır. Esasında demokratik yönetimlerdeki biçiminin fikir babası olan

Montesquieu’nün de amacı “yalıtılmış bir işlevler düzeni” yaratmak

değildir. Devlet iktidarının ortaya çıkma biçimleri olan organlar, ta-

mamen birbirinden yalıtılmış değildir ve bunların arasında yalnızca

işlevselleştirilmiş bir işbölümünün olduğu kabul edilmektedir

. Her

üç organ (yasama, yürütme, yargı), kendi işlevlerini yerine getirmenin

yanısıra, bütünün (iktidarın) amaç ve değerlerini korumak ve geliştir-

mekle de görevli olduklarından, bütüne ilişkin böyle bir amaç içinde

yasama organıyla yürütme ya da yargı organları karşıt kutuplar olarak

nitelendirilemez.

Ayrıca klasik anayasa teorisinde genel iradenin ifadesi olarak ka-

bul edilen kanun, çağdaş demokratik sistemlerde birden çok kısmi or-

Ali Yaşar Sarıbay, “Millet, Milliyetçilik, Demokrasi”, Star Gazetesi, 17 Kasım 2012,

(Çevrimiçi)

rasi/haber-705040, 17 Kasım 2012.

Erol Katırcıoğlu, “Hakem Kuruluşlar mı Hakim Kuruluşlar mı?”, Star Gazete-

si, 17 Kasım 2012, (Çevrimiçi)

kuruluslar-mi-hakim-kuruluslar-mi/haber-705052, 17 Kasım 2012.

Göztepe, a.g.e., s. 10.

Nitekim bu durum 1982 Anayasası’nın Başlangıç kısmında, “Kuvvetler ayrımı-

nın, Devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmeyip, belli dev-

let yetkilerinin kullanılmasından ibaret ve bununla sınırlı medeni bir işbölümü

ve işbirliği olduğu ve üstünlüğün ancak anayasa ve kanunlarda bulunduğu.…”

sözleriyle ifade edilmiştir.