TBB Dergisi 109. Sayı

Uluslararası Hukuk Açısından Ege Hava Sahasında Türkiye ve Yunanistan Arasındaki Sorunlar

304

The Aegean disputes related to airspace issues, in essence, are

legal disputes involving political and technical aspects. The can be

classified in three groups: 1) The Greek claim of 10 miles of airspace

despite its 6 miles territorial sea limit; 2) FIR (Flight Information Re-

gion) problems and 3) the NATO Airspace Control Issues. The aim

of this article is to examine these airspace problems with regards

to national regulations of these two countries and international law

rules.

Keywords

: national airspace, international airspace, territorial

waters, Chicago Convention (1944), Aegean Airspace, FIR, NATO.

GİRİŞ

Fiziksel özelliklerini ruhuna da yansıtan Ege Denizi, her zaman kı-

yıdaş devletlerin çıkar çatışmaları ile karşı karşıya kalmıştır. Yunanis-

tan ve Türkiye arasındaki sorunlar zaman zaman bu devletleri savaşın

eşiğine getirmiştir. Birbiri ile zincirleme bağı olan bu sorunlardan biri

de hava sahasının genişliği ve kullanımına ilişkindir.

Devletler arasında hukuki bir konu üzerinde ortaya çıkan bir an-

laşmazlık uluslararası hukuk uyuşmazlığı olarak nitelendirilirken,

siyasi gerilim, taraflardan birinin ya da her ikisinin de isteklerini ge-

nişletme eğilimini güçlendiren karşıtlığın ağır bastığı bir olgudur. Si-

yasi gerginliğin hedefi, güç ilişkilerinin değiştirilmesidir. Ne zaman ki

uluslararası çatışmalar siyasal yönlerinden ayrılır, işte o zaman uzlaş-

mazlık noktaları tam olarak ortaya çıkarılabilir.

Türkiye ve Yunanis-

tan arasında da Ege Denizi sorunları hukuki ve siyasi uyuşmazlıklar

nedeni ile uzun süredir bir gerilime neden olmaktadır. Bu iki devlet

henüz aralarındaki hukuki uyuşmazlıklar konusunda bile mutabık

kalamamaktadır. Türkiye’nin hukuki uyuşmazlık olarak gördüğü pek

çok konuyu Yunanistan hukuki uyuşmazlık olarak nitelendirmekten

kaçınmaktadır. Anılan gerekçe ile de sorunların bir uluslararası mah-

kemede çözülmesi imkânsız hale gelmektedir. 1973 yılında iki devlet

arasında kıtasahanlığına ilişkin olarak ortaya çıkan uyuşmazlık, çö-

züm bekleyen çok sayıda sorunlar paketi yaratmıştır. Egemenliği dev-

KATSOUFROS, Theodoros, “

Ege Denizi ile İlgili Türk Yunan Uyuşmazlıkları

”, Türk-

Yunan Uyuşmazlığı (der: VANER, Semih), Metis Yayınları, İstanbul, 1990, s.76.